8. Ulusal Pazarlama Kongresi Kongre Bildiri Kitabı - İktisadi ve İdari ...

g. Tazmin Edilme Hakkı- Tüketicinin hatalı mal ya da hizmettenkaynaklanan zararının telafi edilmesi hakkıdır. Firma birtakımgarantiler vererek, tüketicinin şikayette bulunduğu ürünü gerialarak tüketicinin uğradığı zararı telafi edebileceği gibi tüketiciyasal haklarını kullanıp firmanın cezalandırılmasını da isteyebilir(Engel, Blackwell & Miniard, 1990).h. Ekonomik Çıkarların Korunması Hakkı- Ağır kredişartlarından, baskıcı satış yöntemlerinden, aldatıcı yanıltıcıreklamlardan, eksik bilgilendirilmeden dolayı tüketici, uğrayacağıekonomik zarara karşı korunmalıdırlar (Satıcı, 1991).i. Sağlıklı Bir Çevrede Yaşama Hakkı- Çevre kirliliği yaratanambalaj ve ürünün imha edilmesi, ürün içeriklerinden çevreyezararlı olanların çıkarılması, estetik kirliliğe yol açan afişlerin,gürültünün azaltılması gerekmektedir. Bilinçli tüketicilerinçevreye daha az zararlı ürünler için daha yüksek fiyat ödemeyeistekli olduğu söylenebilir (Runyon & Stewart, 1987).2. ARAŞTIRMA YÖNTEMİ2.1. Araştırmanın Kapsamı ve ÖnemiÇalışma, deneklerin tüketici haklarından ne derecede haberdarolduklarını ve bu haklarını, hizmet satın alımında (şehirlerarası yolcutaşımacılığında otobüs hizmetleri) ne derecede kullandıklarını ortayakoymayı amaçlamaktadır. Tüketici hakları konusunda Türkiye’deyapılmış bazı araştırmalar olduğu halde (Aksulu, 1996, 2001; Baydaş& Tan, 1998; Borak, 1995) 2 ŞYTO sektöründe tüketici hakları vebilinci konusunda herhangi bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bunedenle çalışma tanımlayıcı bir pilot çalışma niteliği taşımaktadır.Bulgular sadece örneklem grubu açısından değerlendirilebilir, Türkiyegeneline yorumlanamaz. Çalışmada ŞYTO hizmetini satın alanyolcuların tüketici hakları ve bilinci konusundaki durumunu ortayakoymak amaçlanmaktadır. Ancak evrensel tüketici haklarınınsayısının çok olması tek bir çalışma ile tüm haklar konusunda bir2 Bu çalışmaların yanında Birçok yayınlanmamış yüksek lisans ve doktora tezleri demevcuttur (Bkz. http://www.yok.gov.tr:8080/YokTezSrv?USER=INTERNET)312