Morze Bałtyckie - o tym warto wiedzieć

waniu mięśni u ptaków migrujących, objawia się utratą energii koniecznej do wędrówki,
co nierzadko kończy się niemożliwością dotarcia na miejsce docelowe i ostatecznie śmiercią.
Wiele związków chlorowcopochodnych, np. dioksyny, PCB oraz przypuszczalnie
i DDT, posiada właściwości obniżające odporność immunologiczną organizmu. Efektem
ich działania był wyraźny spadek odporności ptaków na choroby bakteryjne i wirusowe,
których przebieg był zwykle łagodny. Obniżenie lub zanik odporności jest, jak się
wydaje, jedną z przyczyn spadku liczebności bałtyckich fok.
Objawiające się u kręgowców (ryb, ptaków i ssaków) zmiany chorobowe w postaci
deformacji układu kostnego, zwyrodnień skóry, narządów wewnętrznych, zaburzeń funkcjonowania
systemu odpornościowego i rozmnażania, zakłóceń pracy szeregu układów:
pokarmowego, oddechowego, mięśniowego, nerwowego, nie mają charakteru lokalnego
lecz obserwowane są w różnych rejonach Bałtyku. Mało ruchliwe, denne zwierzęta bezkręgowe
mogą kumulować substancje toksyczne w bardzo dużych ilościach. Jak dotąd,
wydaje się jednak, że zwierzęta bezkręgowe oraz rośliny są znacznie mniej wrażliwe
na działanie substancji toksycznych niż kręgowce.
Biologiczne skutki działania związków toksycznych są obserwowane na różnych poziomach:
komórek, organów, osobników, populacji, zespołów i ekosystemów. Zaburzenia
biochemicznych i fizjologicznych procesów objawiają się w patologicznych zmianach budowy
poszczególnych części ciała i funkcji życiowych. W krańcowych sytuacjach prowadzi
to do znacznego zmniejszenia liczebności populacji, a nawet wyginięcia niektórych
szczególnie wrażliwych gatunków. Ostatecznie może to objawić się nie tylko obniżeniem
bioróżnorodności akwenu, ale narusza także bazę pokarmową gatunków znajdujących
się na wyższych poziomach troficznych.
4.2.9 Zanieczyszczenia ropopochodne i katastrofy olejowe
Wody Bałtyku wykazują podwyższony poziom zanieczyszczeń substancjami ropopochodnymi.
Średni poziom stężeń zanieczyszczeń ropopochodnych w wodach otwartego
Bałtyku od wielu lat nie zmienia się i utrzymuje w zakresie od 0, 2 do 2,5g dm −3 .W strefie
brzegowej i zatokach odnotowano stężenia do 20,9 µg dm −3 . Na podstawie różnego
rodzaju szacunków okazało się, że ze wszystkich źródeł do Bałtyku dostaje się od 21
do 66 tys. ton substancji ropopochodnych w ciągu roku. W przeliczeniu na jednostkę
objętości wody jest to dopływ dwa razy większy, niż do Morza Północnego i trzy razy
większy niż do Północnego Atlantyku.
Największym źródłem zanieczyszczeń są rzeki. Wynika to przede wszystkim z dużej
liczby mieszkańców żyjących w zlewisku Morza Bałtyckiego. Istotnym, a często w ogóle
nie branym pod uwagę źródłem zanieczyszczeń, jest dopływ z atmosfery. Ścieki miejskie
i katastrofy statków stanowią następne istotne źródła. Charakterystyczne dla katastrof
statków jest bardzo duża zmienność wprowadzanej do morza masy ropy w czasie. Obok
lat, w których zdarzały się tylko małe katastrofy lub awarie, zdarzają się lata bardzo
złe jak na przykład rok 1981.
Ze względu na masowy transport substancji olejowych drogą morską i duże objętości
oleju napędowego na każdym statku, prawie każda katastrofa morska jest przyczyną
zanieczyszczenia środowiska setkami lub tysiącami ton ropy. Taka ilość zanieczyszczeń
103