Morze Bałtyckie - o tym warto wiedzieć

Okresy występowania poszczególnych grup glonów związane są z ich wymaganiami
środowiskowymi. Okrzemki dominują w czasie, gdy woda jest stosunkowo chłodna,
ale bogata w substancje biogeniczne (wiosna i jesień). Bruzdnice pojawiają się, kiedy
temperatura wody jest wyższa, jednak zawiera już znacznie mniej substancji odżywczych.
Bardzo ciepła woda podczas pełni lata sprzyja zakwitom sinic, których rozwoju,
jak już wspomniano, nie ogranicza niska koncentracja nieorganicznych związków azotu
w wodzie.
3.3 Zooplankton
Do zooplanktonu zaliczane są zwierzęta zarówno jednokomórkowe (protozooplankton),
jak i wielokomórkowe o złożonej budowie (metazooplankton). Rozmiary organizmów
zooplanktonowych mieszczą się w granicach od kilku mikrometrów (drobne pierwotniaki)
do kilkudziesięciu centymetrów, a nawet około metra (meduzy). Te organizmy,
których całe życie toczy się w toni wodnej zwane są holoplanktonem. Wiele zwierząt
prowadzących denny tryb życia posiada planktonowe formy larwalne. Tworzą one meroplankton.
Jaja i stadia larwalne ryb określane są jako ichtioplankton. Stosując kryterium
wielkości można wyróżnić makro–, mezo–, mikro– i nanozooplankton.
Zooplankton Bałtyku jest taksonomicznie ubogi. Składają się nań głównie skorupiaki,
wrotki, stadia larwalne ryb, wieloszczetów i mięczaków oraz pierwotniaki. Wśród
dużych organizmów zooplanktonowych (makrozooplankton) występują najczęściej: należąca
do jamochłonów (Coelenterata), chełbia modra (Aurelia aurita) oraz trzymająca
się bardziej zasolonych i chłodniejszych wód bełtwa (Cyanea capillata). Do grupy tej zaliczane
są również szczeponogi (Mysidaceae), będące największymi bałtyckimi skorupiakami
(Crustacea) planktonowymi, oraz larwy ryb. Znacznie liczniejszy mezozooplankton
tworzą głównie wrotki (Rotifera), a spośród skorupiaków przede wszystkim widłonogi
(Copepoda) i wioślarki (Cladocera). Organizmy klasyfikowane jako mikrozooplankton
w Bałtyku praktycznie nie występują. Jeszcze drobniejsze planktonowe organizmy stanowią
nanozooplankton. Są to należące do pierwotniaków (Protozoa) orzęski (Cilliata)
oraz heterotroficzne wiciowce i bruzdnice. Okres rozwoju meroplanktonu, sezonowego
składnika planktonu, przypada głównie na ciepłe miesiące: lipiec i sierpień, kiedy w toni
wodnej przebywają stadia larwalne wieloszczetów i mięczaków.
Zmniejszające się w kierunku północno-wschodnim zasolenie jest nadrzędną przyczyną
regionalnego zróżnicowania składu gatunkowego zooplanktonu. W rejonie cieśnin
duńskich morskie gatunki Copepoda takie jak Oithona similis i Paracalanus parvus
wyraźnie dominują w zespołach mezozooplanktonu. Natomiast w kierunku wschodnim,
a następnie północnym coraz powszechniej pojawiają się gatunki słonawo– i słodkowodne.
Dominującymi stają się kolejno: Pseudocalanus elongatus, Acartia spp., Eurytemora
affinis, Limnocalanus macrurus. Ten ostatni gatunek jest zimnowodnym, stenohalinowym
reliktem. Dominuje wiosną w Zatoce Botnickiej i latem w Bałtyku Właściwym.
Wioślarka Bosmina coregoni maritima, będąca typowym słonawowodnym gatunkiem
rozwijającym się najlepiej w temperaturze powyżej 15 ℃, przeważa wyraźnie w powierzchniowych
warstwach wody. W Zatoce Fińskiej, do której wpływa Newa, największa
z rzek uchodzących do Bałtyku, słodkowodne wioślarki (Daphnia spp., Bythotrephes
54