Morze Bałtyckie - o tym warto wiedzieć

Pomiar zasolenia wody morskiej w szkolnej pracowni chemicznej
(opracowano wg „Working for Better Water Quality in The Baltic Sea”)
Dodatek
Wspomniano wcześniej, że woda morska zawiera różne sole. Ich stężenie zmienia się
w różnych miejscach wszechoceanu od około 40 do paru promili, ale ich wzajemne
proporcje w wodzie morskiej pozostają mniej więcej stałe. Dzięki temu istnieje możliwość
określenia zasolenia przez pomiar stężenia tylko jednego jonu. Metoda ta polega
na określeniu stężenia jonu chlorkowego Cl − . Masę jonów chlorkowych w próbce wody
określamy mianem równowartości chlorkowej Cl (‰) i wyrażamy ją w gramach na kilogram
lub w promilach. Ze względu na to, że jon chlorkowy stanowi około 55 % masy
wszystkich rozpuszczonych składników, to zasolenie można obliczyć na podstawie:
S = 0, 03 + 1, 805 × Cl ‰
Do określenia stężenia jonów chlorkowych w próbce wody używa się miareczkowania
metodą Mohra 2 . Metoda ta wykorzystuje reakcję jonów chlorkowych z jonami srebra,
w wyniku której powstaje bardzo trudno rozpuszczalny osad chlorku srebra.
Ag + + Cl − −→ AgCl
Wskaźnikiem końcowego punktu miareczkowania są jony chromianowe, które z nadmiarem
jonów srebrowych dają brązowo-czerwony osad chromianu srebra.
2Ag + + CrO 2−
4
−→ Ag2CrO4
W praktyce kolor brązowo-czerwony jest widoczny dopiero po dodaniu około 1 cm 3
roztworu jonów srebra ponad punkt końcowy miareczkowania. Ilość ta musi być wyznaczona
przez miareczkowanie roztworu samych jonów chromianowych roztworem jonów
srebra. Należy także zwrócić uwagę na to, że w czasie miareczkowania pH roztworu
powinno zawierać się pomiędzy 6 a 10.
2 Przez długie lata obowiązywała definicja zasolenia oparta na równowartości chlorkowej. Obecnie
używana definicja zasolenia oparta jest na przewodnictwie elektrycznym wody morskiej. Zgodnie z nią
zasolenie jest wyznaczane w jednostce PSU (ang. practical sainity unit), która pod względem wielkości
prawie dokładnie odpowiada promilowi zasolenia.
112