03.03.2014 Views

voved vo teorijata na mno@estvata i matemati^kata logika

voved vo teorijata na mno@estvata i matemati^kata logika

voved vo teorijata na mno@estvata i matemati^kata logika

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

3.7. S<strong>vo</strong>jstva <strong>na</strong> jazicite od prv red<br />

7.1 o Sekoja formula A od teorija od prv red, koja{to e primerok <strong>na</strong><br />

tavtologija e teorema i mo`e da se doka`e samo so pomo{ <strong>na</strong> aksiomite<br />

(1) - (3) i MP.<br />

Dokaz: A se dobiva od tavtologija W so zame<strong>na</strong> <strong>na</strong> nekoi iskazni<br />

promenlivi so formuli. Bidej}i sekoja tavtologija e teorema <strong>na</strong> iskaznoto<br />

smetawe, postoi dokaz <strong>na</strong> W <strong>vo</strong> L. Vo o<strong>vo</strong>j dokaz, ako se izvr{at istite<br />

zameni kako <strong>vo</strong> W za dobivawe <strong>na</strong> A, a onie iskazni promenlivi {to ne se<br />

javuvaat <strong>vo</strong> W se zame<strong>na</strong>t so proiz<strong>vo</strong>l<strong>na</strong> formula, se dobiva niza formuli<br />

koja{to e dokaz <strong>na</strong> A <strong>vo</strong> K. O<strong>vo</strong>j dokaz gi koristi samo aksiomite (1) - (3) i<br />

MP. ■<br />

Primer:<br />

1. Ako A e formulata B ⇒B, kade {to B e formula <strong>vo</strong> <strong>teorijata</strong> K,<br />

toga{ A e teorema <strong>vo</strong> K.<br />

7.2 o Teorijata K <strong>na</strong> predikatnoto smetawe e neprotivre~<strong>na</strong>.<br />

Dokaz: Za sekoja formula A od K neka so h(A) e oz<strong>na</strong>~en izrazot<br />

dobien od A so bri{ewe <strong>na</strong> site kvantifikatori i termi <strong>vo</strong> A (zaedno so<br />

pridru`nite zagradi i zapirki). Na primer, h((∀x) A 2 1<br />

(x, y)⇒ A 1 1<br />

(z)) e A 2 1<br />

⇒<br />

A 1 j<br />

1<br />

. Spored toa h(A) e iskaz<strong>na</strong> formula <strong>vo</strong> koja{to simbolite A i igraat<br />

uloga <strong>na</strong> iskazni promenlivi. Jasno e deka h(¬A) =¬(h(A)), a h(A ⇒B) = h(A)<br />

⇒h(B). Pri ova sekoja aksioma od vidot (1) - (5) se transformira <strong>vo</strong><br />

tavtologija. Ova tvrdewe e jasno za aksiomite (1) - (3). Aksiomata (4) se<br />

transformira <strong>vo</strong> tavtologija od oblik B ⇒B, a (5) <strong>vo</strong> tavtologija od oblik<br />

(D ⇒E) ⇒(D ⇒E).<br />

Ako h(A) i h(A ⇒B) se tavtologii, toga{ i h(B) e tavtologija.<br />

Ako pak h(A) e tavtologija, toga{ i h((∀x)A)=h(A) e isto taka<br />

tavtologija. Z<strong>na</strong>~i, h(A) e tavtologija sekoga{ koga A e teorema <strong>vo</strong> K. Ako<br />

postoi formula B od K taka {to i B i ¬B se teoremi <strong>na</strong> K, toga{ se dobiva<br />

deka h(B) i ¬h(B) se tavtologii, {to protivre~i <strong>na</strong> neprotivre~nosta <strong>na</strong><br />

iskaznoto smetawe. ■<br />

7.3 o (Teorema za kompletnost). Ed<strong>na</strong> formula od K *predikatnoto<br />

smetawe) e teorema akko e logi~ki to~<strong>na</strong> formula. ■<br />

133

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!