recenzje - Portret

Krappem.
Powiedziała, że teraz. Powiedział,
że już. Terazjuż.
***
Powiedział, że nie chciałby
kompozycyjności jakiejś w
ustaleniu, w ucukrowaniu i
uleżeniu odwiecznym zaburzać i
sobą zakurzać, nie chciał, by się to
wszystko jakoś w niepotrzebność
pokrzywioną wdało, więc od
dzieciństwa, od swojego dzięcięctwa
dziegciem podszytego odzacznie;
tak, wszystko po kolei, bez
kolein nadrożnych, wszystko
po drodze, bo tak niedrogo,
bo tak o bezwysiłek najłatwiej.
To już przecież wieloletniość z
nim dawno wyminięta, wymięta
czasu przeminięciem, pakunków
czasowych szczelnym zawinięciem i
na półkę niepamiętania odłożeniem;
powiedziała, że nie chciałby się wdać
w jakieś konfabulacje histeryczne, dać
historii by nie chciał na turbulencję w
burzy, na burzyste jego roztrzęsienia,
jego rozrzęskowania łzawe narażać,
nie chciałby jej do siebie zrażać i się
później sobie samemu postępkiem
takim odrażać, więc będzie dbał o
rzetelność, więc się będzie starał o
sprawozdawczość w klarowności, w
prawdy wypełnieniu.
Ojciec, powiedziało, tak,
ojciec. Pamięta go, by tak rzec,
perspektywicznie, pamięta go z
wielu perspektyw, przez wiele
pryzmatów wiekowych go sobie
wizualizuje, bo i małość wiekowowzrostowa
go przy ojcu trzymała,
bo i nastolęctwo, w wieku zwanym
tu i ówdzie rębnym, naskórkowo się
o ojca ocierało, a później przecież
ta młodzieńczość wstępująca w
wiek samospełnienień, w sutki ze
strachu twardniejące brzemienna.
(Powiedział, opowiedziała, że jego
pamięć wypełnia się już tylko
obrazami, zdjęcia ją jakieś, jakieś
ją klisze co bardziej negatywne,
negatywy jakieś odtwarzane w
wyrywkowości i przypadkowości
zupełnej mu spełniają.) Więc jeśli
o ojca pierwsze przypomnienie
chodzi, to jest, tak, jest taka scena,
która się dla niego w świadomości,
a może i w tej podświadomości
intuicyjnej, znajduje, przez życie całe
podpowiadającej mu serie należnych
118
uniknięć, przestróg odpowiednich, pozwalającej się od ojcowych
powieleń, od wielości rodzinnych zachowań uwolnić; tak, jest
taka scena, tak.
Powiedziało, że to był jeden z tych dni, kiedy ojca w
godzinkach do mdłości wymadlanych wielokrotne niewracanie,
kiedy matki wyczekiwania, kiedy jego na zegary i gary na
ojca czekające spojrzenia, kiedy matki nerwowe przytupy, szyi
palcowe gładzenia i włosów zauszne sytuowanie, tak, to był
jeden z tych dni, w których on ojca, by tak rzec wprost i na
wprost prawdy, nienawidził, ale i bał się przecież w dziecięcego
serca zatrzepotaniach, że ojciec gdzieś w chodu narowistości
pijackiej w rów wpadł-wleciał i czeka tam na zamrożenie w
poniżej zera, że ojciec gdzieś pobity-zakrwawiony, bo mu noc
nocnik bandycki na głowę wylała, że ojciec gdzieś tam wcale
nie w rów jakiś przypadkowy wpadł-wleciał samoistnie, ale
wstąpił zdrożnie po drodze do domu w miejsce, gdzie wielość
rowów wszelakich była, gdzie rowy, które ojca umożliwieniami
do matki zdradzenia kusiły, tak, bał się o niego, o ojca się bał
zwyczajnie, przez co nienawidził go jeszcze bardziej, jeszcze
mocniej, jeszcze moczniej, gdy się budził nocami plamą
podpośladkową na prześcieradle, a i sobie samemu obrzydzenie
udzielał, sam siebie w o ojca strachu poczynał widzieć w
nienawiści.
Powiedziało, że w tym czasie, że w tamtym czasie
zdarzały mu się i modlitwy o szybki powrót, o żeby nic się
nie stało, o wybacz mu, tak, już w tej swojej dziecięcości,
którą ojciec poczynał na nice przewracać (co wcale nie
było nice), przewiercać swoimi spełnieniami pokracznymi,
którą ojciec poczynał dobrowolnie (ale bez dobrej woli)
przewartościowywać, zwracał się w stronę majestatu zbawczego,
absolutu oczyszczającego, w sprawie ojca zwracał się do Ojca,
jak mu pan katechetka (o głosie niskim i włoskach siwychczarnych
górnowargowych) i pani ksiądz (o głosie miękkim,
o głosie łagodnym, o głosie uświęconym i twarzy niemowlęco
pupnej, o dłoniach gładkich zupełnie po damsku-kobiecemu)
przykazali; tak, modlił się w wierze nadziei i miłości, że
sobie ojca powrót do domu przedwczesny zapewni, że mu się
Ojciec o ojca zatroszczy (powiedziało, że mieli taki dywan
naścienny, nie, dywan nie, raczej makatkę z papieżem wszytym,
wcerowanym między nitki i ściegi co odpowiedniejsze,
wszystko to w brązowości utonowaniu, więc papież był w
śniadość jakąś, w jakąś murzyńskość wstąpił niezupełną;
powiedziało, że tak, że do niego się modlił, nawet nie do tego
skrzyżowania metalurgicznego-jezuskowego, ale do niego),
tak, się wierzyło, tak, się modliło, bo wydawało mu się, że
to jest już droga jedyna, że jeśli te wszystkie cuda, które się
po klasie z oooo! rozchodzącym w podziwie konstytuowały,
gdy się w klasie biblijna egzegeza dokonywała, to i w jego
przypadku, to i w jego wypadku tragicznym cud się prześni,
się zupełnie bezproblemowo umotywuje, pocznie się i urodzi
bez wcześniejszego zagrożenia poronieniem, tak, wierzył, że
cud ojca z zamroczeń bełkotliwych ocuci i w domowe pielesze
dokołysze.
Powiedziało, że wtedy się jedno z jego pierwszych
samouświadomień dokonało, może nie samo-, bo przecież
faktyczność w złożoności komplikowanej się na to składała,
więc nie samo-, bo go uświadomiły, by tak rzec, okoliczności
splecione w niezwyczaju, tak, zrozumiał, że sobie nic nie zdoła
wymodlić, że sobie oczu w naiwności nie powinien wymadlać i