02.10.2014 Views

recenzje - Portret

recenzje - Portret

recenzje - Portret

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ecenzje<br />

przed jakąkolwiek jednoznacznością<br />

ocen postaci: Barrie nie jest w<br />

powieści ani świętym, ani – co łatwo<br />

byłoby wykorzystać (społecznie i<br />

marketingowo) – pedofilem. Jeszcze<br />

bardziej jest skomplikowana sprawa<br />

z Hookiem, do którego pasują także<br />

bardzo pejoratywne określenia:<br />

przestępca, narkoman, kidnaper.<br />

W pewnym sensie jest to<br />

również powieść o adolescencji,<br />

o jej zadziwiającym kulcie we<br />

współczesnych nam czasach.<br />

Fresán prowokuje nas do refleksji<br />

nad kształtem i jakością kultury<br />

masowej, która wyprodukowała<br />

nieletnich czarodziejów i bohaterów<br />

kreskówek, standaryzujących<br />

wszystko – od mody na tenisówki<br />

po gusta kulinarne. Adolescencja w<br />

„Ogrodach Kensington” ma także<br />

swój wymiar psychologicznotożsamościowy.<br />

Barrie i Hook to nie<br />

ci bohaterowie „dzieckiem podszyci”,<br />

którzy wyszli spod ręki Mistrza<br />

Gombrowicza. Miast groteski Fresán<br />

proponuje nam zupełnie poważną<br />

zadumę. Adolescencja w powieści to<br />

nie naiwny infantylizm, nie słodka<br />

rozkosz dziecięctwa, nie kiczowaty<br />

róż strojów i rekwizytów. Fresán<br />

pokazuje przestrzeń tajemnicy,<br />

czasem grozy, mrocznych sekretów,<br />

niewypowiedzianych pragnień. Autor<br />

powieści zdaje sobie sprawę, że tylko<br />

takie oblicze świata dzieciństwa ma<br />

szansę być inspirujące dla literatury.<br />

Skądinąd autotematyczne refleksje<br />

na temat pragmatyki literatury<br />

dziecięcej uznać należy za bardzo<br />

interesujące.<br />

I jeszcze słowo o narracji:<br />

dynamika i trans, szalejący potok, a<br />

miejscami meandryczne rozlewiska<br />

odniesień i kontekstów; oporna,<br />

jeśli nie poddasz się jej melodii.<br />

Pierwszoosobowa narracja Hooka<br />

to prawdziwie artystyczny popis<br />

stylizacyjno-leksykalny. Meandycznie<br />

snująca się fabuła, jak w najlepszym<br />

thrillerze mistrzowsko stopniująca<br />

napięcie, dopiero na koniec pozwala<br />

odszyfrować sytuację nadawczą.<br />

Oto autor bestselleru dla dzieci<br />

– Peter Hook porywa chłopca<br />

(Keiko Kai), który był odtwórcą<br />

głównej roli w filmie na podstawie<br />

jego powieści. Więzi go, krępuje<br />

i knebluje, serwuje mu narkotyki<br />

48<br />

i niczym demoniczny rewers pięknej Szeherezady, przez<br />

jedną noc snuje przed nim pokręconą historię swojego życia,<br />

pomnożoną o epizody skradzione z innych biografii. Narrację<br />

znaczy dygresyjność, która w połączeniu z halucynogennym<br />

jej charakterem unieważnia prawdę. Nie jest istotne, czy Hook<br />

konfabuluje z premedytacją, czy ulega fantazji pod wpływem<br />

używek. To narkotyczno-alkoholowy bełkot, somnambuliczny<br />

trans, pełnymi garściami czerpiący z wszelkiej maści tekstów<br />

(literatura, prasa, teksty piosenek, film).<br />

Rodrigo Fresán,<br />

Ogrody Kensington,<br />

przeł. Tomasz Pindel,<br />

Wyd. muchaniesiada.com.,<br />

Kraków 2007.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!