Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ecenzje<br />
przed jakąkolwiek jednoznacznością<br />
ocen postaci: Barrie nie jest w<br />
powieści ani świętym, ani – co łatwo<br />
byłoby wykorzystać (społecznie i<br />
marketingowo) – pedofilem. Jeszcze<br />
bardziej jest skomplikowana sprawa<br />
z Hookiem, do którego pasują także<br />
bardzo pejoratywne określenia:<br />
przestępca, narkoman, kidnaper.<br />
W pewnym sensie jest to<br />
również powieść o adolescencji,<br />
o jej zadziwiającym kulcie we<br />
współczesnych nam czasach.<br />
Fresán prowokuje nas do refleksji<br />
nad kształtem i jakością kultury<br />
masowej, która wyprodukowała<br />
nieletnich czarodziejów i bohaterów<br />
kreskówek, standaryzujących<br />
wszystko – od mody na tenisówki<br />
po gusta kulinarne. Adolescencja w<br />
„Ogrodach Kensington” ma także<br />
swój wymiar psychologicznotożsamościowy.<br />
Barrie i Hook to nie<br />
ci bohaterowie „dzieckiem podszyci”,<br />
którzy wyszli spod ręki Mistrza<br />
Gombrowicza. Miast groteski Fresán<br />
proponuje nam zupełnie poważną<br />
zadumę. Adolescencja w powieści to<br />
nie naiwny infantylizm, nie słodka<br />
rozkosz dziecięctwa, nie kiczowaty<br />
róż strojów i rekwizytów. Fresán<br />
pokazuje przestrzeń tajemnicy,<br />
czasem grozy, mrocznych sekretów,<br />
niewypowiedzianych pragnień. Autor<br />
powieści zdaje sobie sprawę, że tylko<br />
takie oblicze świata dzieciństwa ma<br />
szansę być inspirujące dla literatury.<br />
Skądinąd autotematyczne refleksje<br />
na temat pragmatyki literatury<br />
dziecięcej uznać należy za bardzo<br />
interesujące.<br />
I jeszcze słowo o narracji:<br />
dynamika i trans, szalejący potok, a<br />
miejscami meandryczne rozlewiska<br />
odniesień i kontekstów; oporna,<br />
jeśli nie poddasz się jej melodii.<br />
Pierwszoosobowa narracja Hooka<br />
to prawdziwie artystyczny popis<br />
stylizacyjno-leksykalny. Meandycznie<br />
snująca się fabuła, jak w najlepszym<br />
thrillerze mistrzowsko stopniująca<br />
napięcie, dopiero na koniec pozwala<br />
odszyfrować sytuację nadawczą.<br />
Oto autor bestselleru dla dzieci<br />
– Peter Hook porywa chłopca<br />
(Keiko Kai), który był odtwórcą<br />
głównej roli w filmie na podstawie<br />
jego powieści. Więzi go, krępuje<br />
i knebluje, serwuje mu narkotyki<br />
48<br />
i niczym demoniczny rewers pięknej Szeherezady, przez<br />
jedną noc snuje przed nim pokręconą historię swojego życia,<br />
pomnożoną o epizody skradzione z innych biografii. Narrację<br />
znaczy dygresyjność, która w połączeniu z halucynogennym<br />
jej charakterem unieważnia prawdę. Nie jest istotne, czy Hook<br />
konfabuluje z premedytacją, czy ulega fantazji pod wpływem<br />
używek. To narkotyczno-alkoholowy bełkot, somnambuliczny<br />
trans, pełnymi garściami czerpiący z wszelkiej maści tekstów<br />
(literatura, prasa, teksty piosenek, film).<br />
Rodrigo Fresán,<br />
Ogrody Kensington,<br />
przeł. Tomasz Pindel,<br />
Wyd. muchaniesiada.com.,<br />
Kraków 2007.