recenzje - Portret

i zewnętrzności, nie, powiedział,
to nie tylko o to, bo te środki do
życia ewokowały stan środków do
życia przeżywania. Powiedział, że
znalazł się, chociaż wcale się nie
chciał w tym odnaleźć, w jeszcze
większym ubezwłasnodzielnieniu,
w ograniczeniu jeszcze większym,
bo z czasem, bo z jego upływaniem,
bo z jego ściekowatym płynięciem
kanałem losowym, jego losu
losowym (którego, powiedział,
wcale nie chciał wylosować), od ojca
uzależniał się coraz bardziej, jeszcze
mocniej (choć już nie moczniej, już
nie teraz, już nie wtedy), bo ojciec
matki prośby o no w ogóle trzeba
mu przecież coś w ogóle coś pomóc
znaczy to dziecko twoje jest się męczy
przecież a ty nie co, o daj więcej bo mu
kupię bo trzeba bo widzisz, spełniał
bez zająknięć, bez sprzeciwów
głosowych nagłosem wygłaszanych,
choć może w umysłkowatości
ojca wewnętrznej obecnych, się
pojawiających, zwiastujących
możliwość zaprzestania tych
uproszeń matczynych wypełnień,
tych próśb, których nie wypadało
nie nie, nie usłyszeć i nie zaraz
nie spełnić, podchwycić i co
rychlej wcielić w ucieleśnienie, z
nystagmusem nieudawanym dać
im możliwość, bo krew, bo drzewo
genowe rodzinne nowe, poza
normalne traktowanie się wmykające
i wymykające, ale wymagające
pielęgnacji, podlewań, przystrzyżeń,
doglądnieć, i trzeba pominąć, że
ono jakieś dziwne, że krzywe, że
prawie bezlistne i bezszelestnie się
wiatrom poddające, trzeba się sobie
samemu w uzgodnieniu pogodzić,
wypogodzić się twarzowo i trwać na
straży, i nie trwożyć się, problemów
w rozcieńczalności sztucznie nie
roztwarzać. Powiedział, że oczywiście
te wszystkie wspomożenia dla siebie
chorego na życiowanie wy-godne
przyjmował, to była sytuacja z
wyjściem zamurowanym na cztery
spusty przez cztery wiatry, tak, bo
to się wszystko tak szybko stawało,
jeszcze przed chwilą zgoła szkoła
goła w bezproblem, a tu już zaraz
decyzji podejmowanie, a tu już zaraz
na własnej skórze usamodzielnienie
pręgami odczute i odczuwane,
więc, powiedział, w tym wypadku
124
przesuniętym w stronę katastrofy (i znów katarstrofy płaczliwe)
musiał przyjąć to ubezwłasnodzielnienie (nienienie!), musiał się
wpędzić w to, przed czym uciekaniem spędzał cały czas, całe
życie; musiał wrócić w ten czas, kiedy wszystko było jeszcze
przedustanowione, nieustawione, do ukierunkowania możliwe
(powiedział, teraz było już na to zbyt późno).
Powiedział, że odwrót od ubezwłasnodzielnienia zwrócił mu
go z powrotem, do ojca go znowu przypisał, na powrót spisał go
ojcu na straty albo na ocalenie, które to z kolei, choć go ocalało,
choć mu pozwoliło na tu i teraz, to stawiało go w sytuacji, w
której stawał poza sobą, nie wychodził z siebie, a wchodził w
niesiebie, był, ale przez to, że wolał nie, nie był. Powiedział,
piłem wodę, która miała posmak niesmaku, to wszystko
uderzało we mnie i obraźliwy ton, a ja w toń, w tę wodę, którą
piłem i która wpijała się we mnie ojcem, powiedział, nie, nie
wiem, nie chcę, już nie pamiętam.
Powiedział, że nie. Powiedział, że to nie na teraz. Nieteraz.
***
Powiedział, że jego brat (tak, zapomniał, tak, nie
wspomniał) miał syna przecież. On patrzył na niego, na tego
syna w celu wypatrzeń pierwszych ubezwłasnodzielnienia
objawów, pierwszych objawień, w których się miało okazać,
że tak, że powtarzalność, że nieunikalność, patrzył, zjawień
oczekiwał, w których by coś, by się coś wyjaśniło i zaraz potem
uzasadniło, rację przyznało, więc patrzył, osiągając jednocześnie
stan, w którym, wpisując się w rolę niezobowiązującą,
pozbawioną zaciążenia w odpowiedzialność, mógł pełnić
rolę niby-ojca, niby-patriarchy, mógł okazjonalnie spełniać
winności wychowawcze, ale już bez winy, bo to przecież niesyn,
a on nie-ojciec, więc ich porozumienie, więc ich rodzinne
połączenie było naturalnego napięcia wyzbyte, to nie była
oficjalna umowa sygnowana, z dystynkcją sztywnokrawatową
podpisywana, tak, powiedział, to nie była umowa, to była
zmowa. Powiedział, że jego brat przyjął na siebie ojca błędnik,
więc błędy powtarzał; ten brat, powiedział, jego brat, to
zawsze był jakiś taki słuszniejszy w posłuszności, zawsze
uporządkowany i przyporządkowany, on zresztą, ten brat,
już od początku wiedział, że został wybrany na dziedzica
[SYN (-∞; OJCIEC) – {MATKA}], więc dziedziczyć
miał po ojcu schedę, kredę brać miał i na tabliczce wszystko
odponownie i odnownie (ale nie odmownie) zapisywać;
to banał, powiedział, ale brat wiedział, że ma ojca historię
kontynuować, nie, jednak nie kontynuować, bo tu nic nie było
do kontynuowania, on miał ojca historię odtworzyć, nawet
nie na nowo, ale na powrót, ojciec nie chciał krytycznych
interpretacji, żadnych rimejków, żadnych kołwerów, które
by mogły jego plan zaburzyć w stronę niespełnienia, tak, bo
ojciec chciał rozpocząć coś od początku starego, odtworzyć dawne
ideały (nacisnąć na wychowania pedały, żeby tak miękko nie było,
pamiętaj, pamięta, kiedy ojciec mówił do jego brata), stary
nurt na nowy przemianować. Powiedział, że kiedy brat ojca
plan postępowania wcale awaryjnego począł realizować (co
realistyczne było aż nadto dla jego pamięci), to jego syn, syn
brata, się stopniowo od niego, ojca swojego oddalał, wydalał
z tej z przyrodzonej bliskości i w jego stronę kierował, i do
niego zbliżał, i jemu sobą ubliżał zupełnie bezwiednie, jeszcze
bez wiedzy, ale jeszcze z wiarą, a on wiedział, że nie, że nie
można, bo kiedy by się z niby w prawdziwego, bo kiedy by się