PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

More documents

Recommendations

Info

S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 14 2009 147 Teresa Doroszewska Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach STAN AKTUALNY I PERSPEKTYWY UPRAWY TYTONIU W POLSCE* Wstęp Uprawa tytoniu w Polsce warunkowana jest czynnikami historycznymi, społecznymi i ekonomicznymi. Istotne znaczenie w kształtowaniu produkcji ma też polityka państwa, polityka Unii Europejskiej i poziom światowej produkcji tytoniu. Polska jest krajem o długoletniej tradycji uprawy tytoniu. Na skalę przemysłową tytoń uprawiany jest na terenach Polski od początku ubiegłego wieku, uzyskując duże znaczenie ekonomiczne. Możliwość uprawy na glebach słabszych połączona z dużą pracochłonnością jest istotnym czynnikiem zmniejszającym bezrobocie, szczególnie w gospodarstwach rozdrobnionych. Pod względem warunków klimatycznych Polska jest krajem najbardziej wysuniętym na północ, w którym uprawia się tytoń. Negatywne aspekty klimatyczne to krótki okres wegetacyjny, stosunkowo mała suma temperatur i możliwość wystąpienia wiosennych i jesiennych przymrozków. Stwarza to określone warunki do produkcji surowca tytoniowego. Polski tytoń, wykorzystywany w dużej mierze jako wypełniacz, spełnia wymagania firm papierosowych. Mniej korzystne warunki klimatyczne do produkcji tytoniu najwyższej jakości rekompensowane są opłacalnością uprawy, stosunkowo dużą podażą siły roboczej oraz wyspecjalizowaną grupą plantatorów i doradców. Uprawa tytoniu w Polsce Dane wieloletnie, dotyczące powierzchni uprawy tytoniu, wskazują na dużą zmienność wielkości uprawy na przestrzeni ostatnich 84 lat (rys. 1). W okresie międzywojennym miał miejsce systematyczny wzrost powierzchni uprawy, szczególnie widoczny po II wojnie światowej aż do roku 1956. Dla następnych lat charakterystyczne są duże wahania pomiędzy poszczególnymi latami, ale jednocześnie widoczny jest stały wzrost powierzchni uprawy. Największy areał uprawy tytoniu przypada na rok 1976 i wynosi prawie 60 tys. ha. Po trzyletnim spadku powierzchnia uprawy była dość * Opracowanie wykonano w ramach zadania 2.7. w programie wieloletnim IUNG - PIB
148 Teresa Doroszewska 65 60 55 50 45 40 pow.(w tys. ha) 35 30 25 20 15 10 5 0 1923 1925 1927 1929 1931 1933 1935 1937 1939 1941 1943 1945 1947 1949 1951 1953 1955 1957 1959 1961 1963 1965 1967 1969 1971 1973 1975 1977 1979 1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 Rys. 1. Powierzchnia uprawy tytoniu w Polsce w latach 1923–2007 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS (6). stabilna i utrzymywała się na poziomie około 50 tys. ha. Po tym okresie następuje gwałtowne zmniejszenie areału uprawy aż do roku 1996. Niewielki wzrost miał miejsce ponownie w latach 1996–1999, po czym przez 3 lata produkcja zmniejszała się, osiągając najniższy poziom w okresie powojennym w 2002 r. (powierzchnia 10 tys. ha, a zbiory 20,7 tys. t); (rys. 2 i 3). Powodem takiej sytuacji był duży import surowca tytoniowego w latach 1999– 2001 związany z prywatyzacją zakładów tytoniowych. Podjęte działania rządowe, zobowiązujące firmy do wykupu surowca krajowego w dalszych umowach prywatyzacyjnych, zahamowały dotychczasowy spadek produkcji tytoniu w Polsce. Lata najniższej produkcji surowca były okresem przygotowawczym do akcesji z Unią Europejską, co wywarło ogromny wpływ na ustalenie limitu produkcyjnego dla Polski. Wielkość limitu została określona na 37 933 t (8). Pozytywne aspekty związane z zapewnieniem zbytu poprzez umowy kontraktacyjne, jak też stopniowe dopłaty do produkcji, przyczyniły się do ponownego wzrostu uprawy i produkcji surowca tytoniowego. Toteż w ostatnich latach produkcja tytoniu utrzymuje się na poziomie przyznanej „kwoty”. Powierzchnia uprawy w roku 2007 była nieco większa niż w roku poprzednim, jednak zbiory były mniejsze. Plony w 2006 r. osiągnęły rekordową wielkość na poziomie 2,28 t · ha -1 – średnim dla wszystkich grup użytkowych w kraju (rys. 4). Wysoki poziom plonów wynikał w dużej mierze z warunków meteorologicznych, w szczególności z dużych opadów w sierpniu, co skutkowało opóźnionym rozwojem i dużym przyrostem zielonej masy.
Page 1 and 2:
INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZ
Page 3:
STUDIA I RAPORTY IUNG - PIB 3 KIERU
Page 6 and 7:
Wstęp 7 Produkcja roślinna jest p
Page 8 and 9:
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 10 and 11:
Niematematyczne metody prognozowani
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Produkcja roślinna w Polsce na tle
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Stan aktualny i perspektywy zmian w
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Stan aktualny i perspektywy produkc
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97: Stan aktualny i perspektywy zmian p
Page 110 and 111: S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 112 and 113: Aktualne i perspektywiczne możliwo
Page 134 and 135: Stan aktualny i perspektywy uprawy
Page 162 and 163: Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 164 and 165: Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 168 and 169: Rolnictwo polskie a produkcja rośl
Page 176 and 177: Ocena i prognoza stanu agrochemiczn
Page 188 and 189: Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 196 and 197:
Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Stan obecny i przewidywane kierunki
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Zmiany klimatyczne i ich przewidywa
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Prognoza przekształceń gruntów r
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Organizacyjno-ekonomiczne uwarunkow
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Postęp w hodowli głównych rośli
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Perspektywiczne kierunki zmian w po
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Przewidywane zmiany w produkcji zwi
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Przewidywane zmiany w mechanizacji
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW 341 W serii
Page 342 and 343:
343
Page 344 and 345:
345
Page 346:
347
show all

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...