PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

More documents

Recommendations

Info

S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 14 2009 243 Jerzy Kozyra, Andrzej Doroszewski, Anna Nieróbca Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach ZMIANY KLIMATYCZNE I ICH PRZEWIDYWANY WPŁYW NA ROLNICTWO W POLSCE* Wstęp Pierwsze prace dotyczące potencjalnych skutków zmian klimatycznych w polskim rolnictwie oraz wstępne założenia metod adaptacji opracowane zostały już w 1993 r. (3) i uszczegółowione w 1997 r. (11). Jednak duża niepewność dostępnych w tych latach scenariuszy zmian klimatu spowodowała, że nie przystąpiono do realizacji opracowanych zaleceń. Problem adaptacji do obserwowanych zmian klimatu staje się obecnie jednym z najważniejszych wyzwań dla rolnictwa. Inicjatywy polegające na ocenie zagrożeń powodowanych zmianami klimatycznymi oraz budowaniu polityki klimatycznej podejmowane są obecnie w poszczególnych krajach, jak również w ramach Unii Europejskiej (5, 14). Jednocześnie działania światowe związane z przeciwdziałaniem globalnemu ociepleniu wprowadzają instrumenty polityczne obligujące do ograniczania zużycia paliw kopalnych. Cel ten ma być osiągnięty przez promowanie energooszczędnych metod produkcji oraz większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Powyższe uwarunkowania sprawiają, że współczesne rolnictwo w celu utrzymania dotychczasowego poziomu produkcji jest „zmuszone” do adaptacji nie tylko do „nowych” warunków klimatycznych, ale do wymogów tworzonej polityki klimatycznej. Ograniczanie zużycia energii w rolnictwie ma polegać między innymi na upraszczaniu orki, racjonalnym zużyciu nawozów mineralnych i innych środków produkcji (16). Rolnictwo oprócz produkcji żywności ma również wytwarzać surowce wykorzystywane na cele energetyczne (9). Celem pracy był przegląd dotychczasowych badań nad oceną wpływu zmian klimatycznych na rolnictwo w Polsce na tle głównych wniosków dotyczących rolnictwa w Czwartym Raporcie Międzyrządowego Zespołu do Spraw Zmian Klimatu (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC) oraz wskazanie potencjalnych metod adaptacji rolnictwa do obserwowanych i prognozowanych zmian klimatycznych. * Opracowanie wykonano w ramach zadania 2.9 w programie wieloletnim IUNG - PIB
244 Jerzy Kozyra, Andrzej Doroszewski, Anna Nieróbca Rolnictwo w Czwartym Raporcie IPCC Opublikowany w 2007 roku Czwarty Raport IPCC (1) dostarczył kolejnych dowodów na zachodzące w ostatnich latach zmiany klimatu. Raport wskazuje na wzrost temperatury powietrza na powierzchni Ziemi, podnoszenie się poziomu wody w oceanach, zanikanie lodowców górskich oraz zmniejszanie się zasięgu lodu w obszarach arktycznych i antarktycznych (2, 22, 33). Autorzy raportu podkreślają, że obserwowane globalne ocieplenie zwiększa ryzyko wystąpienia i intensywność zjawisk niekorzystnych dla rolnictwa, takich jak: susza, fale upałów, burze lub gwałtowne spadki temperatury i śnieżyce (1). Ocena wpływu zmian klimatycznych na rolnictwo jest jednym z głównych tematów Czwartego Raportu IPCC. W przedstawionym podsumowaniu rozdziału dotyczącego rolnictwa w Europie zamieszczono syntetyczną ocenę wpływu zmian klimatycznych na rolnictwo (tab. 1). Obszar Polski w tym zestawieniu został zakwalifikowany do obszaru Europy Centralnej. W obszarze tym stwierdzono pozytywne, jak i negatywne skutki zmian klimatycznych w rolnictwie. W wyniku wzrostu temperatury w Europie Centralnej poprawie ulegnie potencjalna przydatność obszarów do celów rolniczych. Spowodowane to będzie wprowadzeniem do uprawy roślin ciepłolubnych oraz stosowaniem w większym zakresie poplonów. Poprawa warunków uprawy roślin ciepłolubnych nastąpi wraz ze wzrostem zasobów cieplnych. Natomiast zwiększenie produktywności roślin energetycznych oraz pastwisk spowodowane będzie Syntetyczna ocena wpływu zmian klimatycznych na rolnictwo w Europie wykonana w Czwartym Raporcie Międzyrządowego Zespołu do Spraw Zmian Klimatu Wyszczególnienie północny atlantycki Obszar Europy centralny (Polska) śródziemnomorski Tabela 1 wschodni Przydatność obszarów dla rolnictwa ↑↑↑ ↑↑ ↑ ↓↓ ↓ Rośliny ciepłolubne (kukurydza, słonecznik) ↑↑↑ ↑↑↑ ↑ ↓↓↓ ↓↓ Rośliny ozime (pszenica ozima) ↑↑↑ ↑↑ ↑/↓ ↓↓ ↑ Rośliny energetyczne ↑↑↑ ↑↑ ↑ ↓↓ ↓ Chów zwierząt ↑/↓ ↓ ↓↓ ↓↓ ↓↓ Produktywność pastwisk ↑↑↑ ↑↑↑ ↑ ↓↓↓ ↓↓ Produktywność łąk ↑↑↑ ↑↑↑ ↑/↓ ↓↓↓ ↓↓ Potrzeby nawadniania - ↑/↓ ↓↓ ↓↓↓ ↓ Dostępność wody ↑↑ ↑↑ ↓ ↓↓↓ ↓↓ Objaśnienia: Symbole występujące w tabeli oznaczają kierunek i siłę wpływu postępujących zmian klimatycznych. Strzałka skierowana w górę oznacza pozytywny efekt zmian klimatycznych, natomiast strzałka skierowana w dół efekt negatywny. Liczba strzałek symbolizuje siłę obserwowanych zmian (3 strzałki oznaczają bardzo znaczące zmiany). Źródło: Alcamo i in., 2007 (1) i opracowanie własne.
Page 1 and 2:
INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZ
Page 3:
STUDIA I RAPORTY IUNG - PIB 3 KIERU
Page 6 and 7:
Wstęp 7 Produkcja roślinna jest p
Page 8 and 9:
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 10 and 11:
Niematematyczne metody prognozowani
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Produkcja roślinna w Polsce na tle
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Stan aktualny i perspektywy zmian w
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Stan aktualny i perspektywy produkc
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Stan aktualny i perspektywy zmian p
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Aktualne i perspektywiczne możliwo
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Stan aktualny i perspektywy uprawy
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 164 and 165:
Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Rolnictwo polskie a produkcja rośl
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Ocena i prognoza stanu agrochemiczn
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 190 and 191:
Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 192 and 193: Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 206 and 207: S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 208 and 209: Stan obecny i przewidywane kierunki
Page 244 and 245: Zmiany klimatyczne i ich przewidywa
Page 260 and 261: Prognoza przekształceń gruntów r
Page 274 and 275: Organizacyjno-ekonomiczne uwarunkow
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Postęp w hodowli głównych rośli
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Perspektywiczne kierunki zmian w po
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Przewidywane zmiany w produkcji zwi
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Przewidywane zmiany w mechanizacji
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW 341 W serii
Page 342 and 343:
343
Page 344 and 345:
345
Page 346:
347
show all

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...