Pełny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...

Stan obecny i przewidywane kierunki zmian w ochronie roślin do roku 2020
233
· uwarunkowań politycznych (Unia Europejska, wymagania krajowe),
· zachowania konsumentów,
· dostępności metod alternatywnych dla chemicznej ochrony roślin,
· uwarunkowań społecznych (presji opinii publicznej, presji w zakładach produkcyjnych).
Charakterystyczne jest, że z wymienionych czynników tylko jeden dotyczy bezpośrednio
ochrony roślin (metody alternatywne), natomiast pozostałe odnoszą się do
działań administracyjnych oraz odbioru ochrony roślin przez opinię publiczną i konsumentów.
Przy dostępności artykułów spożywczych ochrona roślin nie potrafiła w sposób
przystępny dla odbiorcy wykazać swego znaczenia w technologiach produkcji i zabezpieczeniu
wysokich i dobrej jakości plonów; od lat 60. ubiegłego wieku pozostaje
postrzegana bardziej jako zagrożenie niż gwarant samowystarczalności wyżywieniowej.
F. Schmider – Dyrektor Europejskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin – w krótkim
artykule (69) pisze, że politycy w Brukseli ignorują znaczenie pestycydów w zrównoważonej
i stałej produkcji świeżej żywności. W wyniku obowiązujących i wprowadzanych
przepisów rolnictwo może stracić do 80% środków ochrony roślin i do 85%
insektycydów. Konsekwencje tej sytuacji zostały omówione wcześniej.
Odbierając rolnikowi możliwość ochrony upraw nie tylko nie wpłyniemy korzystnie
na stan środowiska, ale przeciwnie, przez nadmierny rozwój szkodników, chorób
i chwastów stworzymy dla tego środowiska większe zagrożenie. Autor stawia też
pytanie ,,czy przy tworzeniu zmian legislacyjnych politycy byli świadomi tego, że kluczowe
uprawy mogą zniknąć z europejskich rynków?”. Schmider (69) kończy stwierdzeniem,
że ,,ostateczna decyzja nie powinna jednak utrudniać dostępu do środków,
które zabezpieczą przyszłość produkcji żywności”.
Ochrona roślin znalazła się obecnie w bardzo trudnej sytuacji. Nieuwzględniane
jest bowiem jej znaczenie jako stabilizatora wysokich i dobrej jakości plonów, ale przeciwnie,
pod wpływem presji konsumentów i środowisk ekologicznych tworzone są
przepisy podważające możliwość racjonalnej ochrony upraw. Można postawić pytanie:
czy restrykcyjna Unia Europejska nie doprowadzi do obniżenia poziomu produkcji
rolniczej na swoim terenie i poprzez wyższe koszty produkcji do utraty konkurencyjności
dla unijnych produktów na rynkach światowych? Zastanawiając się nad przyczynami
zaistniałej sytuacji ponownie wymienić należy brak działań skierowanych na
uzasadnienie społeczeństwu znaczenia ochrony roślin dla produkcji żywności oraz zbyt
łatwe operowanie przez przeciwników metody chemicznej przekonaniem dostępności
metody biologicznej i innych metod alternatywnych.
W ślad za decyzjami prowadzącymi do ograniczenia liczby dostępnych substancji
aktywnych zabrakło decyzji o zwiększeniu nakładów na opracowanie innych metod
ochrony. Politycy i pracownicy administracji unijnej nie wykazali tu zdolności przewidywania
następstw swoich decyzji. Niestety, stan ten nie tylko nie uległ zahamowaniu,
ale poprzez nowe akty prawne jeszcze się pogłębia. Zakładając z dużym prawdopodobieństwem,
że przyszłość będzie należała do ochrony roślin opartej na koncepcji integracji
zabrakło kompleksowych działań w celu opracowania integrowanych progra-