PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

More documents

Recommendations

Info

S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 14 2009 9 Krystyna Filipiak Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach ILOŚCIOWE METODY PROGNOZOWANIA W ROLNICTWIE* Wstęp Prognozowanie jest naukowym sposobem przewidywania, w jaki sposób będą kształtowały się w przyszłości procesy lub zdarzenia. Metoda prognozowania (konstruowania prognoz) obejmuje budowę modelu prognostycznego oraz regułę prognozowania. Model odwzorowuje prawidłowości zachodzące w przeszłości bądź zakładane, że będą występowały w przyszłości w prognozowanym zjawisku (np. kształtowanie się struktury obszarowej gospodarstw rolnych) lub pomiędzy prognozowanym zjawiskiem a innymi zjawiskami. Mogą to być prawidłowości występujące w rozwoju prognozowanego zjawiska – częstość, tendencja rozwojowa, wahania okresowe itp. lub pomiędzy zjawiskiem prognozowanym a innymi zjawiskami – zależności przyczynowo-skutkowe, zależności symptomatyczne (współistnienia), podobieństwo rozwoju itd. Z uwagi na charakter prognozowanych zjawisk można je podzielić na ilościowe, gdy wynik prognozy jest wyrażony liczbowo, albo jakościowe, gdy wynik prognozy jest wyrażony opisowo (słownie), co implikuje również podział modeli prognostycznych na modele formalne, które mają na ogół postać równania (równań) oraz modele nieformalne (myślowe). Prognozy ilościowe tworzy się, wykorzystując wiele różnych metod z zakresu matematyki i statystyki. Wyróżnia się tu metody projekcyjne, które są oparte na modelu przeszłych zdarzeń oraz metody przyczynowe, bazujące na analizach przyczyn i ich skutkach. Na przykład, znając zależność między plonem zbóż i wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej możemy z dużym prawdopodobieństwem ocenić przyszłe zbiory zbóż w określonych warunkach siedliskowych. Prognozowanie znajduje szczególne zastosowanie w ekonomii i zarządzaniu (2-5, 7-9, 12-14, 16, 23, 24, 26). Obecnie stosuje się coraz częściej metody ilościowe do prognozowania w rolnictwie (1, 4, 6, 10, 11, 15, 17, 18-22, 25). * Opracowanie wykonano w ramach zadania 2.1. w programie wieloletnim IUNG - PIB.
10 Krystyna Filipiak Podstawowe założenia teorii predykcji Predykcja to reguła pozwalająca na wyznaczenie najlepszego w danych warunkach przybliżenia przyszłej realizacji zmiennej prognozowanej. Zasada predykcji określa sposób budowy prognozy na podstawie modelu: · znany jest oszacowany model wyjaśniający kształtowanie się zmiennej, dla której budujemy prognozę; · struktura opisywanych przez model zjawisk jest stabilna w czasie (nie zmienia się postać analityczna modelu, nie występują zmiany parametrów strukturalnych modelu oraz struktura powiązań przyczynowych jest stała w czasie, nie zmieni się zestaw przyczyn); · znane są wartości zmiennych objaśniających w okresie prognozowanym; · rozkład składnika losowego nie ulega zmianom w czasie (jest stały); · dopuszczalna jest ekstrapolacja modelu poza obszar zmienności zmiennych objaśniających obserwowanych w próbie (gdzie x ± S(x) – obszar zmienności), jeżeli zmienne objaśniające przekraczają ten obszar to mamy do czynienia z modelem trendu. Wyróżnia się trzy sposoby wykorzystywania informacji uzyskanych z analizy przeszłości do wnioskowania o przyszłości. Z tym wiążą się predykcje: ekstrapolacyjna, przyczynowa i adaptacyjna. Predykcja ekstrapolacyjna polega na budowie prognozy w drodze ekstrapolacji funkcji jednej zmiennej f(t) na wartości zmiennej czasowej t, odpowiadającej poszczególnym okresom należącym do prognozowanego przedziału czasowego T. Metody te stosuje się wówczas, gdy zmiany zmiennej prognozowanej w czasie są analogiczne ze zmianami zmiennych objaśniających. Predykcja przyczynowa polega na wnioskowaniu w przyszłość na podstawie poznanych ilościowych relacji przyczynowo-skutkowych. Ten sposób prognozowania wykorzystuje się w przypadku, gdy można wyróżnić jeden lub kilka czynników silnie oddziałujących na zmienną prognozowaną i przypuszcza się, że w przyszłości wartości tych czynników ulegną zasadniczym zmianom. W predykcji adaptacyjnej model jest sekwencyjnie korygowany o nowe dane pozyskiwane w wyznaczonych okresach prognozowanego przedziału czasowego, co umożliwia dość szybko wykryć ewentualne załamania dotychczasowych trendów i zastąpić je nowymi zależnościami. Dlatego predykcję adaptacyjną stosuje się w przypadku, gdy zmienna prognozowana wykazuje mało regularne zachowania w czasie. Zasada predykcji nieobciążonej polega na tym, że prognozę wyznacza się na poziomie wartości oczekiwanej zmiennej prognozowanej w okresie prognozowanym T. Stosuje się ją wówczas, gdy proces predykcji jest powtarzalny, a popełniane wtedy błędy dodatnie i ujemne równoważą się tak, że proces predykcji ani nie zawyża, ani nie zaniża przyszłych realizacji zmiennej prognozowanej. Zasada predykcji według największego prawdopodobieństwa polega na wyznaczeniu prognozy na poziomie równym modalnej (dominancie) rozkładu zmiennej prognozowanej.
Page 1 and 2: INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZ
Page 3: STUDIA I RAPORTY IUNG - PIB 3 KIERU
Page 6 and 7: Wstęp 7 Produkcja roślinna jest p
Page 10 and 11: Niematematyczne metody prognozowani
Page 18 and 19: S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 28 and 29: Produkcja roślinna w Polsce na tle
Page 56 and 57: Stan aktualny i perspektywy zmian w
Page 58 and 59:
Stan aktualny i perspektywy zmian w
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG -
Page 72 and 73:
Stan aktualny i perspektywy produkc
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Stan aktualny i perspektywy zmian p
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Aktualne i perspektywiczne możliwo
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Stan aktualny i perspektywy uprawy
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 164 and 165:
Stan produkcji ogrodniczej w Polsce
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Rolnictwo polskie a produkcja rośl
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Ocena i prognoza stanu agrochemiczn
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Produkcyjne i środowiskowe uwarunk
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Stan obecny i przewidywane kierunki
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Zmiany klimatyczne i ich przewidywa
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Prognoza przekształceń gruntów r
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Organizacyjno-ekonomiczne uwarunkow
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Postęp w hodowli głównych rośli
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Perspektywiczne kierunki zmian w po
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Przewidywane zmiany w produkcji zwi
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Przewidywane zmiany w mechanizacji
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
WSKAZÓWKI DLA AUTORÓW 341 W serii
Page 342 and 343:
343
Page 344 and 345:
345
Page 346:
347
show all

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy NawoÅ¼enia i Gleboznawstwa w ...