Pełny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...

310
Marek Wigier
wydatków na rolnictwo w budżecie UE oraz w PKB ulegał systematycznemu zmniejszeniu
(rys. 2).
W roku 2007 wydatki na WPR choć były blisko pięciokrotnie wyższe niż na początku
lat 80. i wynosiły około 50 mld Euro, to stanowiły zaledwie ok. 40% PKB
średnio w krajach UE 25, podczas gdy w latach 80. udział ten przekraczał 60%. Do
2013 roku przewidywany jest dalszy spadek wydatków przeznaczonych na WPR do
poziomu około 33%. Systematyczne zmniejszanie się udziału wydatków na rolnictwo
i rozwój obszarów wiejskich w PKB związane jest rozwojem gospodarczym UE,
zwiększaniem znaczenia innych polityk unijnych, a także z efektami realizacji reformy
WPR.
W roku 2008, a także i w roku bieżącym dochody w rolnictwie UE ulegną realnemu
zmniejszeniu. W 2008 roku ich spadek wynikał głównie ze wzrostu kosztów produkcji
(o 11%), w tym cen pasz (o 10%), nośników energii (o 13%), nawozów (o
48%) oraz nasion (o 4%). Tak wysokiego wzrostu realnych kosztów produkcji nie
zrekompensował zaledwie 4% wzrost wartości produkcji rolniczej. Średniookresowe
perspektywy zmiany dochodów w rolnictwie UE są jednak pozytywne. Według ocen
Komisji Europejskiej (3) dochody realne w przeliczeniu na osobę pełnozatrudnioną
w roku 2015 będą wyższe o 7,5% niż w roku 2007. Pomiędzy państwami starej (UE
15) i nowej (UE 12) Unii wystąpią jednak bardzo istotne różnice (tab. 1).
W krajach UE-15 dochody realne będą w 2015 roku niższe ok. 3% niż w roku
2007, podczas gdy w nowych krajach członkowskich nastąpi wzrost tych dochodów
o blisko 50%. Głównym czynnikiem sprawczym będzie rosnący do 2013 roku (do 2015 r.
w przypadku Bułgarii i Rumunii) poziom płatności bezpośrednich oraz środków z funduszy
strukturalnych przeznaczonych na modernizację sektora rolnego i rozwój obszarów
wiejskich.
60
50
40
30
20
10
UE-10 UE-12 UE-15 UE-25
0,7%
0,6%
0,5%
0,4%
0,3%
0,2%
0,1%
0
0,0%
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Sybsydia eksportowe Wsparcie rynku Pomoc bezposrednia
Jednolite platnosci obszarowe Rozwój obszarów wiejskich % PKB UE
Rys. 2. Wydatki na Wspólną Politykę Rolną w latach 1980–2007 (w mld Euro i w % PKB)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostat.