PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...
PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...
PeÅny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Wstęp<br />
7<br />
Produkcja roślinna jest podstawowym działem polskiego rolnictwa. Stanowi ona<br />
blisko 40% towarowej produkcji rolniczej. Jednak jej zmiany i znaczenie należy rozpatrywać<br />
w szerszym ujęciu, jest ona bowiem także źródłem pasz dla produkcji zwierzęcej,<br />
z którą powiązana jest szeregiem zależności i sprzężeń zwrotnych.<br />
W ostatnich latach w produkcji roślinnej w Polsce nastąpiły duże wielokierunkowe<br />
zmiany. Dotyczą one powierzchni i struktury zasiewów, plonów i zbiorów oraz technologii<br />
i intensywności gospodarowania, a także możliwości pozyskiwania surowców<br />
o określonych parametrach jakościowych. Ich dynamika i kierunki są zróżnicowane<br />
regionalnie. Jednocześnie integracja Polski z Unią Europejską spotęgowała szereg<br />
zmian związanych z realizacją koncepcji rozwoju zrównoważonego i ograniczaniem<br />
niekorzystnego wpływu rolnictwa na środowisko przyrodnicze oraz na zdrowie ludzi<br />
i zwierząt. Efekty niektórych zmian w produkcji roślinnej już są widoczne. Dowodem<br />
ich są wyniki analiz IUNG-PIB dotyczące okresu 2000–2007, a wskazujące na pogłębianie<br />
się zróżnicowania regionalnego. Inne zmiany ujawniać się mogą natomiast<br />
w perspektywie kilkunastu lat, a ich rozwój może przebiegać według różnych scenariuszy<br />
(wariantów).<br />
Wskazywanie tych zmian, ich uwarunkowań i konsekwencji stanowi ważne wyzwanie<br />
dla nauki. Podjęta w Instytucie <strong>Uprawy</strong> Nawożenia<br />
i <strong>Gleboznawstwa</strong> - Państwowym<br />
Instytucie Badawczym w Puławach próba wskazania kierunków zmian<br />
w produkcji roślinnej w Polsce do roku 2020 jest przedsięwzięciem trudnym, chociaż<br />
społecznie potrzebnym.<br />
Prognozowanie zmian stanowi ważne wyzwanie dla nauki, która powinna odgrywać<br />
istotną rolę w myśleniu o przyszłości. Świadczy o tym wypowiedź znanego ekonomisty<br />
rolnego prof. dr hab. Jerzego Wilkina (2009) – „Relacje między nauką<br />
a przyszłością można rozpatrywać w różnych przekrojach, czy sferach aktywności.<br />
Dotyczą one:<br />
· prognozowania przyszłych zjawisk, wykorzystując predykcyjne właściwości<br />
istniejących teorii i odpowiednie techniki prognostyczne;<br />
· identyfikowania potencjalnych zagrożeń i proponowania wypracowanych przez<br />
naukę środków zaradczych;<br />
· tworzenia systemów instytucjonalnych i technicznych sprzyjających pożądanemu<br />
przebiegowi zjawisk i wykorzystanie w tym celu planowania;<br />
· inspirowania dyskusji o przyszłości i tworzenia wizji”.<br />
Prognozowanie w rolnictwie jest działaniem szczególnie trudnym, wymagającym<br />
rozległej wielokierunkowej wiedzy i umiejętności dostrzegania relacji w złożonym układzie:<br />
warunki przyrodnicze, technologia, ekonomika, ekologia. Nieodzowna jest również<br />
znajomość specyfiki i metod prognozowania w rolnictwie.<br />
Powyższe stwierdzenia stanowiły główne przesłanki podjęcia tematyki dotyczącej<br />
kierunków zmian w produkcji roślinnej w Polsce do roku 2020. Dotychczasowe doświadczenia<br />
pracowników IUNG-PIB w Puławach w dziedzinie prognozowania są<br />
dość skromne i często odnoszą się do innych uwarunkowań społeczno-ekonomicznych,<br />
np. prognoza rozmieszczenia produkcji rolniczej w Polsce do roku 1990, która
Change language