Pełny tekst(9,2 MB) - Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w ...

96
Jerzy Księżak, Mariola Staniak
niczych, zmiany pogłowia zwierząt przeżuwających (bydła i owiec) i monogastrycznych
(trzody chlewnej i drobiu), intensywności produkcji roślinnej i zwierzęcej. Nabiera
to istotnego znaczenia wobec coraz większych wyzwań stawianych gospodarstwom
rolnym. Z prognozy S z e p t y c k i e g o i W ó j c i c k i e g o (25) wynika, że jeśli
w 1996 r. 1 rodzina rolnicza, aby utrzymać swój parytet dochodowy dostarczała żywność
dla 7-8 gospodarstw domowych, w 2000 r. dla 9 rodzin, to w 2010 r. będzie
produkowała żywność dla 13 rodzin, a w 2020 r. co najmniej 17 i więcej polskich
gospodarstw domowych. Dlatego w niniejszej pracy podjęto próbę prognozy produkcji
roślinnych materiałów paszowych wykorzystywanych w żywieniu zwierząt przeżuwających
i monogastrycznych.
Omówienie i dyskusja wyników
Trwałe użytki zielone stanowią podstawę wyżywienia zwierząt przeżuwających
i są głównym źródłem materiału do produkcji pasz objętościowych. Jest to pełnowartościowa
pasza, która ma urozmaicony skład botaniczny, a zarazem korzystnie wpływający
na jakość mleka i mięsa oraz na wartość odżywczą tych produktów dla ludzi.
Stanowi także podstawę ekonomicznego systemu żywienia bydła, jak również spełnia
ważną rolę w ochronie bioróżnorodności roślin i zwierząt, ochronie gleby przed erozją
i w tworzeniu krajobrazu (3). Produkcja pasz na trwałych użytkach zielonych jest na
ogół 1,5–2-razy tańsza niż na gruntach ornych. Z tego powodu w krajach UE pasze
objętościowe produkuje się głównie na użytkach zielonych (9). Powierzchnia trwałych
użytków zielonych, jak również uzyskiwana z nich produkcja materiałów paszowych
w Polsce w ostatnich latach uległy znacznemu zmniejszeniu (tab. 1). Spowodowane
jest to znacznym zmniejszeniem pogłowia bydła w porównaniu ze stanem
Produkcyjność trwałych użytków zielonych w latach 1997–2007
Tabela 1
Lata
Plony z TUZ (dt · ha
Powierzchnia TUZ (tys. ha)
)
Zbiory z TUZ (tys. ton)
(w przeliczeniu na siano)
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
3842,0
3889,6
3817,0
3872,1
3863,6
3561,9
3268,5
3365,2
3387,5
3215,6
3271,2
53,1
51,8
45,6
39,0
45,8
43,3
37,8
45,8
42,9
38,5
51,7
36527,6
37555,7
35180,2
30522,0
33817,8
26782,9
22228,7
27290,2
24248,9
20662,0
15089,3
Równanie regresji
y = -76,795x + 4038,4 y = -0,57x + 48,447 y = -2051x + 40479
R 2 = 0,8159
R 2 = 0,1208
R 2 = 0,8808
Źródło: Produkcja upraw rolnych… (23).