Raport o funkcjonowaniu polskiego rynku finansowego w ujęciu ...

Materiały i opracowania Urzędu Komisji Nadzoru Finansowegochodnych prowadzą do zwiększenia niepewności w okresach napięć rynkowych,a zatem stanowią zagrożenie dla stabilności całego systemu finansowego,Reforma systemurozliczeń zmierzado ograniczeniaryzyka kontrahentaSkuteczne ograniczanie skutków występowania ryzyka kontrahenta musi, obokpoprawy efektywności operacyjnej 84 , obejmować również wzmocnienie procesówposttransakcyjnych a w szczególności procedur rozliczeniowych. Rozliczeniemoże być przeprowadzane dwustronnie pomiędzy dwoma kontrahentami w pojedynczejtransakcji lub na szczeblu centralnym rynku za pośrednictwem partneracentralnego (CCP). Obecnie na rynkach regulowanych niemal wszystkie transakcjezawierane są z wykorzystaniem systemów rozliczeń centralnych. W przypadkutransakcji pozagiełdowych normą są dwustronne systemy rozliczeń, chociażw niektórych segmentach pojawiają się rozliczenia przez CCP (przede wszystkimdotyczy to swapów stóp procentowych – IRS 85 ).Rysunek 80. Rozliczenia dwustronne a partner centralnyRozliczenie dwustronne• Sieć narażonych kontrahentów• Złożony przepływ zabezpieczeń• Potencjalne ryzyko wystąpienia efektu dominaw przypadku braku wypłacalności jednegobrokeraPartner centralny• Struktura gwiaździsta z gwarantem po środku• Wszystkie zabezpieczenia przechodzą przez CCP• CCP dba o posiadanie wystarczającej ilości kapitału,aby przetrzymać ewentualny brak wypłacalnościjednego lub większej liczby brokerówRozliczenietransakcji zapomocą tzw.partnerówcentralnych wiążesię z wielomakorzyściamiZdecydowaną zaletą wprowadzenia instytucji partnera centralnego w porównaniu z transakcjami zawieranymi dwustronnie,szczególnie przy dużej liczbie przeprowadzanych transakcji jest zmniejszenie liczby kontrahentów (CCP pozostajądla swoich członków jedyną stroną transakcji) oraz przepływów kapitału potrzebnych do zawarcia transakcji(kompensacja przepływów i dokonywanie ostatecznych płatności w wartościach netto). Im bardziej płynny jest danyrynek tym bardziej efektywne jest wykorzystanie rozwiązań pozwalających na centralizację powiązań sieciowych.Źródło: Communication from the Commision: Ensuring efficient, safe and sound derivatives markets(COM/2009/332)Dokonywanie rozliczeń za pośrednictwem partnerów centralnych niesie za sobą wielekorzyści, takich jak: (1) wielostronna kompensacja, (2) łagodzenie ryzyka i podziałstrat, (3) redukcja efektów zewnętrznych związanych z niewypłacalnością jednegoz uczestników rynku, (4) ekonomia skali, (5) zwiększenie płynności rynku, (6) transparentnośći zmniejszenie asymetrii informacji, (7) wzrost wydajności 86 .84Poprawa efektywności operacyjnej może zostać osiągnięta m.in. dzięki stworzeniu właściwychstruktur obrotu, w tym elektronicznych platform obrotu oraz mechanizmów zatwierdzania transakcjii potwierdzania jej zawarcia.85Sama spółka LCH. Clearnet rozlicza ponad 40% rynku IRS mierzonego w wartościach teoretycznychkwot pozostałych do spłaty (http://www.lchclearnet.com/swaps/swapclear_for_clearing_members/)86Zobacz: D. Valiante, Shaping Reforms and Business Models for the OTC Derivatives Market. Quovadis? oraz Commission Staff Working Paper accompanying the Commission Communication: Ensuringefficient, safe and sound derivatives markets (SEC/2009/905).110