TRANZICION III

lëvizjet e mundshme masive të serbëve nga Kosova dhe kjo do të ishtethelbësore për qëndrueshmërinë e rajonit.. Është një përvojë e cila nga ngjarjet e referendumit më ka pasuruardhe kjo është se sa pak jemi të gatshëm që ne në sektorin tonë tëpranojmë pluralizmin, se sa ne në sektorin civil jemi njëmendësh osetentojmë të jemi njëmendësh. Dhe ne nuk duhet të jemi njëmendësh.Jemi organizata të ndryshme. Ku ka qenë problemi? Problemi ka qenëaty kur ata kanë thënë “kushtetuta”, shoqëria civile ka thënë “Bojkot!”.Dhe kjo është shëndërruar në një qëndrim zyrtar. Dhe pastaj, një grupprej nesh jemi ulur dhe kemi menduar se cilat janë efektet, cilat janëefektet e mundshme të mospjesëmarrjes, se sa do të jetë kundërshtimefikas, sa do të ndihmojë që kjo kushtetutë të mos miratohet. E kemillogaritur që nuk do të ketë efekte. Mospjesëmarrja nuk do të thotë asgjësepse ata do të mashtrojnë edhe në një mënyrë ose tjetrën. I vetmi, edhekëtë e kam thënë në tekstin tim, për këtë e hapa edhe këtë temë, them se ivetmi bojkot i vërtet për të cilin unë e di është mospjesëmarrja eKosovës, e cila e ka themeluar shoqërinë paralele dhe ky është aikonsensusi, të cilin e keni pasur ju. Në Serbi nuk ka konsensus. Dhepastaj kemi dalë para shoqërisë civile me variantin – të ashtuquajturin “joaktiv”. Pra ne jemi kundër kushtetutës, ne jemi kundër procedurave, pornuk jemi për mospjesëmarrje. Dhe kjo e ka ndarë shoqërinë civile nëSerbi. Përnjëherë ne të cilët jemi për “jo” jemi bërë, të them armiq tëmospjesëmarrjes. Dhe kjo përbrenda shoqërisë civile! Dhe pastaj nethamë, prit ne nuk duam kushtetutë, ju nuk doni kushtetutë; ne nukpajtohemi me procedurën dhe ju nuk pajtoheni me procedurën. Përgjigjjajonë edhe përgjigjja juaj është negative pra vetëm dallojmë në metoda.Dhe ky dallim i vogël ka treguar papjekurinë e shoqërisë civile. Pra nepër larminë, pluralizmin thjeshtë nuk jemi të gatshëm, ende nuk e kemipërballuar deri në fund. Duhet ta them edhe një gjë tjetër, në atë momentkur kemi biseduar me ata që kanë qenë për bojkot për mundësinë “jo”,më shumë prej tyre kanë kaluar në “jo” se sa ne që kemi kaluar nëmospjesëmarrje.NAGJA DUHAÇEK: Faleminderit dhe unë po jap vetëm njëparalajmërim të shkurtër. Para dy javësh e gjysmë në Beograd kandodhur e njëjta gjë dhe ka dal që çështja thelbësore rreth “ditë mëpas” është kritika e pakufizuar e kushtetutës në Serbi. Rreth së cilësmendoj që mund ta bëjmë një konsensus, sepse nuk pajtohemi mekushtetutë dhe pse kemi thënë jo ose kemi bojkotuar, mirëpo tashkisha dashur ta drejtoj diskutimin në drejtime të ndryshme, mendojqë ne në këtë hapësirë mund të pajtohemi se nuk e përkrahimkushtetutën. Për këtë arsye dëshiroj që edhe pyetjet dhe komentet të151