TRANZICION III

përgjithshme terminologjike dhe ideologjike. Evropa perëndimoregjendet në fazën postmoderne dhe postnacionale. Shteti nacional e kahumbur fuqinë e mobilizimit të shoqërisë nën presionin e globalizimitdhe në këtë fazë edhe vetë Evropa është në kërkim të një identiteti tëri. Disa debate teorike shumë interesante që po bëhen në Evropë nëlidhje me këtë temë, elita serbe po i shfrytëzon (prapë me kod tëgabueshëm) si arsyetim për etnonacionalizmin e saj (nacionalizminracor) dhe klerikalizmin religjioz. Një model i ri i kulturës, të cilin epromovon kisha, çon kah degjenerimi i kulturës serbe sepse është ”ipastër” nga të gjitha ndikimet, pengon individualizmin si dhemendimtarët e lirë dhe kritikë dhe rrezikon të gjithë ata që nuk ipërshtaten këtij modeli. Shtetet etnike si Serbia nuk i përshtatenparadigmës së re evropiane, globalizimi stimulon kozmopolitizmin.Kështu që pas pushimit nga shteti kozmopolit Jugosllav, Serbia si dheshtetet tjera fqinje duhet të bëjnë përpjekje për t’u ngritur mbinacionalizmin racor dhe të drejtohen kah ai qytetar.Statusi i Kosovës e ka “ringjallur” mundësinë e ndarjes sëBosnjës, sipas së cilës Serbisë duhet dhënë patjetër një kompensimpër Kosovën duke menduar në Republikën Serbe të Bosnjës, ku ështëduke u mbajtur fushata parazgjedhore e bazuar pikërisht nëargumente të tilla: se ka të drejtë në referendum sikurse shqiptarët eKosovës ose Malazezët. Në fushatat parazgjedhore Sarajevaemërtohet si Teherani ballkanik, që na përkujton vitet e 80-ta kuredhe ka filluar demonizimi i myslimanëve ballkanik. Harrohet faktise myslimanët e Bosnjës janë viktimat më të mëdha të luftës dhepaqes. Përveç kësaj, kjo do te ishte katastrofale për tërë Ballkanin dheposaçërisht për serbët. Po ashtu kjo do të zhvlerësonte punën e bërënga Bashkësia Ndërkombëtare në 15 vjetët e fundit. Serbëve u duhetnjë lloj tjetër konpensimi, e ky është pengimi i vetëizolimit të tyresepse Serbia është duke shkuar në atë drejtim.Mobilizuesi i Serbisë evropiane është BE-ja dhe jo qeveriaserbe dhe kryeministri i saj. Bashkësia ndërkombëtare duhet tëmbështetet më shumë në shoqërinë civile dhe partitë e voglaproevropiane, respektivisht në pjesën e cila i respekton vlerat dhestandardet evropiane në mënyrë autentike. Vetëm nëpërmjet këtijpresioni qeveria do të jetë e detyruar të lëvizë nga pozita e saj engurtë. Angazhimi i BE-së duhet të pamundësojë çfarëdo përpjekje tëSerbisë për t’u kthyer politikës destabilizuese, si për regjionin ashtuedhe për vetë Serbinë. Në Kushtetutën e re të Serbisë duhet tëpërfshihen dispozitat të cilat i pamundësojnë aspiratat për cilindovend fqinj.9