TRANZICION III

që kombet ballkanike të vetë qeverisen në emër të së drejtës përvetëvendosje, që do të ishte themel për zhvillimin stabil dhe afatgjatëtë rajonit ballkanik. Rajonet e Ballkanit ku kishin sunduar Osmanëtkanë qenë të prapambetura ekonomikisht dhe në shumë rajonembretëronte një varfëri masovike. Ballkani në shekullin 20përfaqësonte një vend që të copëtuar për shkak të luftërave botëroredhe civile. Në krahasim me rajonet tjera në Europë, Ballkanin nuk ekarakterizon brutaliteti dhe dhuna e skajshme, Edhe vendet si Angliae njohin zhvillimin historik që është shënuar me lufëra dhekryengritje. Lufta njëqind vjeçare ndërmjet Anglisë dhe Francëskishte marrë me vete qindra mijëra jetëra, dhe dy luftëra botërore memiliona të vrarë kanë ardhur nga Gjermania. Shkaqet e thella të jostabilitetit në Ballkan qëndrojnë në ngecjen ekonomike dhe sociale sidhe në shtypjen e popujve dhe pakicave. Zgjidhja e konfliktit kërkonnjë zhvillim të duhur ekonomik dhe social si dhe ndërtimin e shtetitligjor.Nga këndvështrimi im, këto probleme mund të zgjidhenpërkohsisht me hyrjen në BE. Hyrja në Bashkësinë europiane do tësillte me vete supozimin për zgjidhjen e brendshme të konfliktit. Njëstrukturë mbi-kombëtare siç është Europa është garancion përparandalimin e dominimit të një populli mbi tjetrin, sepse parimet eshtetit ligjor do të ndërtojnë një kornizë të përbashkët për të gjithë.Edhe një Jugosllavinë e mëhershme disa mekanizma të veçantë kanëparandaluar që një popull të jetë në pozitë dominuese dhe tëthemelojë një shtet me bazë etnike. Kështu për shembull në Bosnjëasnjë nga të tre popujt nuk ka mundur ti marrë të gjitha pozitat nëpushtetin shtetëror; shteti iu garantonte pakicave të drejta të caktuara.Edhe standardet europiane në të ardhmen do ti garantojnë pakicave tëdrejtat e tyre. Një Serb apo Serbe nuk do ta humbasë e vendin e tij/sajtë punës në Zagreb ose Sarajevë vetëm për shkak të përkatësisëkombëtare. Krahas kësaj, edhe kufinjtë ndërmjet vendeve ballkanikedo të jenë më të butë që do të kontribonte në shkëmbimin ekonomiktë rajonit.Qysh nga koha e perandorisë Romake, e posaçërisht ngarevolucioni Francez, Europa është djep i vlerave universale tënjerëzimit. Islami paraqet një sfidë të veçantë për Europën. Nuk ështëe lehtë për disa shtete Europiane që të pranohet feja islame si fepërkrah asaj të krishtere. Europa për ta ka qenë gjithmonë njëbashkësi e shteteve të krishtera. Këtu nuk bën të harrohet edhekontributi i rëndësishëm që ka dhënë Ballkani për historinë kulturoretë Europës. Megjithatë, këtu janë ndeshur ndikimet e dy civilizimeve,që tregon për një diversitet unik kulturor të Ballkanit. Në realitet59