TRANZICION III

këtë edhe të drejtën për përdorimin e gjuhës dhe shkrimit, zhvillimine kulturës dhe themelimin e organizatave që merren me arritjen ekëtyre të drejtave 19 .Për dallim prej të drejtave themelore të njeriut, të cilat nukjanë respektuar sa duhet në RSFJ, i është dhënë një rëndësi e veçantëtë drejtave të pakicave. Aq më tepër, kërkesat për respektimin e tëdrejtave themelore qytetare dhe politike kanë qenë të sanksionuaraashpër nga pushteti komunist, përderisa kërkesat për promovimin e tëdrejtave të pakicave janë konsideruar të arsyeshme dhe është debatuarpër ato kërkesa. Shembulli i bashkësisë rome, që me vite të tërakishte kërkuar njohjen e statusit të kombësisë (në vend të grupitetnik) kishte hasur në mirëkuptim, edhe pse kjo nuk ndodhi gjatëekzistimit të RSFJ-së.1. Periudha e shpërbërjes së RSFJ-së dhe vitet e 90-taKriza e sistemit politik pas vdekjes së Josip Broz Titos dhengritja e Millosheviqit me ndihmën e politikës nacionaliste, kanëndikuar në mënyrë katastrofale në çështjen e të drejtave të njeriut, tëdrejtave të pakicave të gjitha bashkësive. Disa nga postulatetthemelore të politikës së Millosheviqit kanë qenë se “populli serbështë i rrezikuar (në Republikat tjera dhe në Kosovë)” dhe se “tëgjithë kanë më shumë të drejta se populli serb 20 . Madje edhe pas 20viteve, shumica e politikanëve dhe një numër i madh iintelektualëve 21 i përsërisin të njëjtat teza.Tezat e viteve të 90-ta për “rrezikimin e popullit serb " 22 janëshndërruar në thirrje të hapura për zhdukjen e pjesëtarëve tëbashkësive tjera etnike në Serbi 23 . Krahas thirrjes për zhdukje19 Kushtetuta e KSA të Kosovës nuk garantonte të drejtën e organizimit përpërmbushjen e të drejtave të pakicave të grupeve etnike20 "Pesë vjet të luftës shqiptare në Kosovë i kanë treguar udhëheqësve dhepërkrahësve të saj që janë më të fortë se që kanë menduar, se kanë përkrahje ngaqendrat e ndryshme të pushtetit, shumë më të madhe se që serbët e Kosovës e kanënga Republika e Serbisë, ose kjo republikë nga republikat tjera të Jugosllavisë.Agresioni është trimëruar deri në atë masë sa edhe zyrtarët më të lartë të Krahinëssi dhe akademikët e tyre sillen jo vetëm në mënyrë arrogante, por edhe cinike, dukeshpallur shpifjet për të vërteta dhe duke kërcënuar për të drejtat e tyre të mohuara",Memorandumi ASSHA, në vitin 1986.21 Psh. Miodrag Mitiq: "Pakicat kombëtare", Beograd, 199822 Slobodan Milosheviq: "Kemi bërë shumë në Kosovë për këto vitet e fundit. Taniky nuk është një rajon jashtë Serbisë në të cilin populli serb ka qenë idiskriminuar.", janar 1990.23 Vojislav Sheshel: "Mendoj se kroatët duhet të shpërngulen, përveç atyre që i janëpëgjigjur thirrjes për mobilizim. Duhet bërë përjashtim për serbët katolikë (shokcët62