TRANZICION III

padi penale, i arrestojnë dhe i mbajnë në arrest pa e respektuar ligjin.Policia i tejkalon kompetencat e saj në mënyrë drastike në këso rastevetëm për shkak të përkatësisë kombëtare të viktimës. Në shumë rasteviktimat kanë refuzuar të ngrejnë padi penale kundër kryesve përshkak të frikës nga hakmarrja. Në rastet kur organizatat joqeveritare 35kanë bërë padi penale në emër të viktimave, prokuroria publike kaqëndruar pasive dhe nuk e ka informuar paditësin se a ështëidentifikuar kryesi, ose eventualisht e kanë refuzuar padinë penale.Kështu që paditësit ishin pamundësuar që të bëjnë ndjekjen nëcilësinë e prokurorëve të shkallës së dytë. Sulmet e personave fizikëose grupeve të organizuara mbi romët janë ende të shpeshta, ndërsareagimi i policisë është joadekuat. Policia nuk i trajton romët siviktima në këto raste. Pushteti arsimor e injoron nevojën e romëvepër të qenë të integruar në sistemin e arsimit. Nuk përfillet obligimipër organizimin e paraleleve përgatitore në shkollat fillore në mënyrëqë fëmijët romë të adaptohen në bazë shoqërore dhe psikologjike mekushtet e shkollës dhe të kenë mundësi të mësojnë gjuhën me të cilënzhvillohet mësimi. Nuk ka organizim të mësimit në gjuhën shqipe përfëmijë romë nga Kosova, por nuk u mundësohet as që të mësojnëserbisht. Në disa shkolla në Serbi dhe Vojvodinë ekziston një mësimfakultativ prej dy orësh në javë, mësim të gjuhës rome dhe kulturëskombëtare. Ministria e Arsimit të RS dhe drejtorët e shkollave bëjnëndarje (segregacion) sistematike dhe diskriminim të fëmijëve romëduke i dërguar ata pas testimit që u bëhet, në “shkolla speciale” përfëmijët me probleme në zhvillim mendor. Këto probleme nuk janëzgjidhur as pas presionit disa vjeçar të organizatave joqeveritare.Diskriminimi i romëve në lidhje me punësimin në pozitapublike dhe blerjen e banesave është rregull. Edhe pse Kushtetuta endalon diskriminimin, gjykatat nuk veprojnë sipas padive në të cilatbëhet përshkrimi i detajuar i rasteve të drejtpërdrejta dhe të tërthortatë diskriminimit (rastet e diskriminimit në hyrjet e klubevebeogradase të natës’Trezor’, ’Mondo’, ’Bombo’ dhe ’Lagum’).Shteti i zgjidh problemet e romëve pa një vëmendje tëveçantë, në mënyrë të çorganizuar dhe prej rastit në rast. Duket seorganet shtetërore ende nuk e shohin të nevojshme nevojën për qasjene organizuar të zgjidhjes së përhershme të problemeve tëdiskriminimit racor në të gjitha fushat e rëndësishme të jetës –punësim, arsim, përdorim të gjuhës, qasje në vende publike. Fushata35 Këso raste më së shumti kanë pasur Fondi për të Drejtën Humanitare, Qendra përtë Drejtat e Pakicave dhe YUCOM68