TRANZICION III

si qytetarë të barabartë marrin pjesë në të gjitha fazat e vendimevepolitike dhe në të gjitha aspektet e jetës së përditshme? Është etmerrshme se sa shumë mungon përgjegjësia dhe guximi politik përt’iu përgjigjur kësaj pyetje të thjeshtë. Prapëseprapë ne sot jemidëshmitarë të përpjekjeve disi të turpshme të takimeve ndërmjet atyreqë nuk mendojnë si politika zyrtare në Serbi dhe politika zyrtare nëKosovë, për të shkëmbyer mendime për alternativat e zgjidhjeve, tëcilat do të ishin kompromis me koncesione minimale të njërës dhepalës tjetër.Duhet t’u përkushtohemi më me guxim dhe me një intenzitet më tëlartë vendosjes së marrëdhënive të ndërsjella, posaçërisht kur kemiparasysh kushtetutën e sapo miratuar të Serbisë. Preambula e tij tëcilën shumica e përjetojnë si një „gjeth fiku“ pas të cilit Qeveria serbedo ta fshehë pajtimin e saj për pavarësinë e Kosovës është në fakt njëkërcënim për stabilitetin rajonal dhe një shkas eventual për tensionetë përhershme me pasoja tragjike të paparashikueshme. Krijimi iOJQ-ve, forcimi, pavarësimi dhe përfshirja e pakicës serbe në këtoprocese është hapi i parë që duhet ta ndërmarrim bashkërisht. Besojqë të paktën të kemi mësuar këtë mësim nga e kaluara dhe që jemi tëaftë për të mos e përsëritur të njëjtin gabim.RekomandimeËshtë kërkuar nga unë që ky tekst të përmbajë edherekomandime të caktuara për të ardhmen dhe me këtë rast dëshiroj t’inumëroj disa përparësi për të cilat besoj se OSHQ-të në Serbi dhe nëKosovë janë të afta që vetë të vendosin se sa, si dhe pse do tëbashkëpunojnë. Duke pasur parasysh që jam nga Beogradi më shumëdo t’i bëj „rekomandime“ palës serbe ku edhe personalisht mund tëkontribuoj.Sipas meje paqja në rajon dhe në fqinjësi si një gjendje epandryshuar është një shkas i mjaftueshëm që OJQ-të nga Kosovadhe Serbia të marrin përsipër të paktën një pjesë të përgjegjësisë përnormalizimin e marrëdhënieve pasi që është evidente që partitëpolitike nuk janë të gatshme ta bëjnë këtë. Sipas mendimit tim së pariduhet të punohet në forcimin e dialogut brenda vetë Kosovës,dialogut ndërmjet shqiptarëve dhe serbëve. Si prioritet të dytë e shohfillimin e dialogut publik me përfaqësuesit e shqiptarëve nga SerbiaJugore rreth të drejtave të tyre dhe krijimit të kushteve përpjesëmarrjen e tyre të barabartë në jetën politike në Serbi. Nuk duhetpritur përkrahja e elitave politike për të bërë këtë e as përkrahjen emediave, të cilat kontrollohen nga ato elita. Pra kushtet për atë dialog27