TRANZICION III

të ketë gjithmonë edhe të tjerë që nuk i nënshtrohen modelit tësjelljeve të përcaktuara, por ata do të jenë të paktë në numër dheshumë lehtë mund të ndodhë që për shkak të mos respektimit të ligjitatyrë t’u ndodhë diçka e keqe.E kundërta e kësaj ndodh në bashkësinë, ku ligji ekziston më shumënë letër se në jetën e përditshme. Në atë rast njeriu, individi,nganjëherë luan lojën sipas rregullave e nganjëherë jashtë tyre. Atyligji konsiderohet si një orientues për një ose dy modele të sjelljeve tëmundshme. Dikush në atë bashkësi do t’i nënshtrohet urdhërave tëligjit, përderisa të tjerët, shpesh edhe masovikisht do ta sfidojnë atëligj, do të mundohen ta përdhosin, ta shpotisin, ta injorojnë, tëdistancohen nga ai, të gjejnë bashkëpunëtorë për luftë kundër tij, tëshpallin fitore ndaj tij. Një numër i vogël i njerëzve do të jetojnë nëkonflikt me ligjin, këta janë ata njerëz që nuk e duan ligjin, armiqtë epërbetuar të ligjit. Shumica do të veprojnë kundër ligjit, kur janë tëdetyruar ta bëjnë këtë, pa marrë parasysh sa shpesh, por kur nukmunden t’i arrijnë caqet e tyre në mënyrë tjetër dhe e kuptojnë sekështu është më mirë, më pa dhimbje, më e efektshme.Në atë bashkësi qëllimi i njeriut mbetet i njëjtë – ai që kërkonnjë leje, ose gruaja e të cilit është shtatzënë, ose i cili gjykohet ose icili gjykon, ose është ministër, kryetar, deputet, polic, ofiqar, të gjithëkëta dëshirojnë diçka në jetë, dhe këtë ndonjëherë e arrijnë duke bërëdiçka që nuk është në përputhje me ligjin. Pastaj ky bëhet një ambienti natyrshëm për ta. Nëse i pyetni se a është e drejtë ajo çka bëjnë,thonë: “është, nëse nuk të zënë në vepër!”. Kjo është thjesht normale,e si do të ishte ndryshe!? Dhe për këtë është shumë vështirë për ata qëjetojnë në Serbi të flasin për shtetin ligjor, nëse më kuptuat çfarë duatë them. Ata nuk dinë ndryshe as më mirë, as më keq.II Si është - Top10Shteti ligjor i plogësht dallon prej shtetit ligjor të fortë, ashtusi dallon Serbia nga Suedia, ose ashtu si dallon Yugo45 nga VolvoS40. Pra, këtu prapë nuk është fjala për Burmën apo për qerre mebuaj. Kur opozita në Burmë kërkon zgjedhje të reja, krahu ushtarakua lejon këtë pas dhjetë vjetësh. Kur opozita fiton në zgjedhje, krahuushtarak i burgosë fituesit e opozitës, kështu që edhe sot e kësaj ditejanë në burg. Por Serbia nuk është as Suedi – në Suedi, zonjës AungSan Suu Kyi e cila është udhëheqëse e opozitës në Burmë dhe ështëende në burg, ia kanë ndarë çmimin Nobel për paqe.31