Kamu Borçlanma Sözleşmelerinin Hukuksal Niteliği Üzerine Notlar

“Program kredisi: Müsteşarlık tarafından ülkenin makro ekonomik programları
çerçevesinde, doğrudan veya Hazine garantisi altında, kamunun finansman ihtiyacının
karşılanması amacıyla herhangi bir dış finansman kaynağından sağlanan finansman
imkânını,
Proje: Yıllık yatırım programlarında yer alan projeleri, milli savunma projelerini,
niteliği itibarıyla yıllık yatırım programına tabi olmayan projeler ile yap-işlet-devret,
yap-işlet, işletme hakkı devri ve benzeri finansman modelleri çerçevesinde
gerçekleştirilen projeleri veya münferiden bunlardan her birini,
Proje kredisi: Projelerin gerçekleşmesi için herhangi bir dış finansman
kaynağından sağlanan finansman imkânını,”
ifade etmektedir.
Çalışmamızın içerisinde her iki finansman türüne de atıf yapılmış olmakla ve
özellikle program kredisi tanımı göreli olarak yeterli açıklığı sağlamıyor görünmekle,
burada bir kez daha vurgulamakta yarar görüyoruz: Program kredisi, herhangi bir kamu
projesine tahsis edilmeksizin, kamunun genel finansman gereksinimlerinin
karşılanmasına yönelik olarak kulllanılan kredileri ifade etmektedir. Bir başka deyişle,
bütçe açıklarının kapatılması amacıyla sağlanan ve bütçeye aktarılan kredileri işaret
etmektedir. Buna karşılık, proje kredisi, kavramın adından da anlaşılacağı üzere,
kamunun bir projesinin finanse edilmesi amacıyla sağlanan ve bu amaç çerçevesinde belli
bir projeye tahsis edilmiş olarak kullanılan kredileri ifade etmektedir.
Diğer yandan, Kanun’da Hazine (devlet) garantileri verilmesi yönünde kimi
garantiler bakımından yetkinin Hazine Müsteşarlığı’ndan sorumlu Devlet Bakanı yerine,
daha üst düzeyde siyasi sorumluluk alınmasını (ve –doğal olarak- daha geniş bir siyasal
mutabakat zemini oluşturmayı) teminen Bakanlar Kurulu’na tanındığı gözlenmektedir.
Bu düzenlemeden anlaşılacağı üzere, kimi garantilerin verilmesinde Bakanlar Kurulu’nun
yetkisine ve sorumluluğuna müracaat edilmesi yaklaşımı esas tutulmaktadır. Böylece,
bazı garantilerin verilmesinin daha bir “özel nitelik” içerdiği yönünde bir algılamaya
gidildiği ve konuya ilişkin verilecek hükmün tek bir Bakanın kararına bırakılmasından
20