Kamu Borçlanma Sözleşmelerinin Hukuksal Niteliği Üzerine Notlar

Hemen değinmek gerekirse, kamu hizmetinin yürütülmesiyle doğrudan ilişkili
olmamasına karşın öğretide idari sözleşme sayılan diğer örnekler de bulunmaktadır. Bu
bağlamda, maden imtiyazı ve orman işletme sözleşmeleri zikredilebilir. 95 Nitekim,
öğretide benzeri değinmelerde bulunan bir görüşe göre;
“... hukukumuzda, konuları bir kamu hizmetinin yürütülmesi ya da bir kamu
hizmetinin yürütülmesine katılma olmamasına rağmen, maden işletme ve orman işletme
sözleşmelerinin idari sözleşmelerden oldukları ve bunlardan dolayı taraflar arasında
çıkacak uyuşmazlıkların idari yargıda çözümleneceği konusunda bir tereddüt
bulunmamaktadır.” 96
Kamu borçlanma sözleşmelerinin kamu hizmetinin yürütülmesiyle ilgisinin
bulunmamasına karşılık idari sözleşme sayılmasını “kamu yararı” veya “üstün-ayrıcalıklı
yetkiler” gibi unsurlar üzerinden açıklamaya çalışan öğreti, maden ve orman işletmeciliği
sözleşmeleri sözkonusu oldukta bu yönde çabalara girişmek yerine, kanımızca (belki de
başka bir çare bulunamadığı görülmekle) daha isabetli bir yola gitmekte ve konuyu
korunması gereken kamusal menfaatler bağlamında ele almaktadır. Bahsekonu iki örnek
bağlamında, kamu hizmetine mahsus bulunmamalarına karşın neden idari sözleşme
kavramı kapsamında değerlendirildiklerine ilişkin olarak öğretide bu yönde kimi
değinmelerin yapıldığı görülüyor. Sözgelimi, Onar’ın ifadesiyle, “... gerek geçmişteki ve
gerekse ülke ile sıkı ilgisi bulunan madenler ve petrol bakımından ... anayasa ile önleyici
ve koruyucu bir tedbir alma ihtiyacı” doğmaktadır. 97
Öğretiden bir başka görüşte ise, ayrıksı bir yoruma gidilerek, yasama organınca
kamu hizmeti nitelendirilmesine gidilmiş olmasının dayanağı olarak sadece kanunla bu
95 Bkz. Günday, Metin; Đdare Hukuku, Güncelleştirilmiş 8. Baskı, Đmaj Yayıncılık, Ankara, 2003,
s. 169, 175, 176; keza, bkz. Gözler, Đdare Hukuku-II, op. cit., s. 70, 71.
96 Kanlıgöz, Kamu Borçlanma (Đstikraz) Sözleşmeleri, op. cit., s. 351 (anılan makalenin
alıntılanan kısmında bulunan atıflara yer verilmemiştir).
97 Onar, Đdare Hukukunun Umumî Esasları, op. cit., s. 1360.
54