Kamu Borçlanma Sözleşmelerinin Hukuksal Niteliği Üzerine Notlar

gözetilerek ve kamu hizmetlerinin yürütülmesi için yapılmaktadır. Bununla bağlantılı
olarak, kamu borçlarının geri ödenme süreleri, özel borçlarla karşılaştırıldığında, çok
uzundur. Ayrıca, kamu borçlanmalarında Đdareye borçlanma koşullarını belirleme ve tek
yanlı olarak değiştirme, faiz hadlerini düşürme (=konversiyon), erken ödeme yapma ya
da borcun vadesini erteleme (=konsodilasyon) gibi kamu gücünden kaynaklanan üstün
yetki ve ayrıcalıklar tanınmaktadır. Nihayet, borçlanma ilişkisini kuran senetlere haciz
edilmemek veya para yerine geçmek gibi ayrıcalıklar ve üstünlükler de tanınmaktadır.
Đşte tüm bu nedenlerle, kamu borçlanmalarını oluşturan akdi ilişkiler idari sözleşme
sayılmaktadır.” 120
Anılan görüşte yer verilen unsurların genel değerlendirmesine işbu bölümün
sonlarında yapacağımız toplu değerlendirmede yer vermekteyiz. Ancak, hemen bu
aşamada değinmek gerekirse, kamu borçlarının çok uzun süreler içerdiği saptaması,
dikkati çekmektedir. Bu durumun, kamu borçlanmalarında uzun vadeye yayılan
belirsizliğin ve bu anlamda kamusal korunma gereksiniminin dolaylı bir ifadesi olarak ele
alınabileceği savlanabilir.
Yine, öğretiden bir başka görüşe göre;
“Devlet ve bazı kamu tüzel kişileri tarafından tahvil bono gibi adlarla çıkarılan
senetler karşılığında halktan borç para alınmasını sağlayan sözleşmeler de idari
sözleşme sayılmaktadır. Sözleşmeleri idari sözleşme sayılmasının nedenleri arasında da,
sözleşme konusu senedin haczedilememesi, bazan para yerine geçmesi gibi kamusal
ayrıcalıklardan yararlanılması gösterilmektedir (Gözler’e (Đdare Hukuku-II, op. cit., s.
70) atfen). Dolayısıyla, sözleşmelerde kamu gücü ayrıcalıklarına yer veren hükümler
yoksa sözleşme özel hukuk sözleşmesi sayılacaktır.” 121
Kamu borçlanmalarına ilişkin sözleşmelerin hukuksal niteliğine sarahaten
değinen bir başka görüşe göre de;
120 Günday, Đdare Hukuku, op. cit., s. 171, 172.
121 Gözübüyük / Tan; Đdare Hukuku, op. cit., s. 553.
77