Kamu Borçlanma Sözleşmelerinin Hukuksal Niteliği Üzerine Notlar

olduktan başka, bu yargı kolunun korunması için oluşturulan (Uyuşmazlık Mahkemesi 9
gibi) mahkemeler de, idarî yargının görev alanını belirleme yetkisi yasama organının
takdirine bırakıldığı sürece, işlevlerini tam olarak yerine getirememişlerdir.” 10
Yine, idari rejimin beraberinde getirdiği bir önemli sonuç bağlamında öğretide
rastlanan bir değerlendirmeye göre;
“(i)darî yargının varlık nedeni, Đdarenin denetlenmesinde uzman yargı kolu
olması ve bu denetimi adlî yargıya oranla daha etkili bir biçimde yapabilmesi; temel
işlevi ise, bireyleri ve topluluklarını Đdarenin hukuka aykırı işlem ve eylemlerinden
korumasıdır... Dolayısıyla, idarî rejimi benimsemiş olan ülkelerde idarî işlem ve
eylemlerin yargısal denetiminin genel mahkemelere bırakılması, bu eylem ve işlemler
üzerinde yapılacak olan yargısal denetimi de etkisiz hale getirecektir. Bu nedenle, idarî
yargının görev alanının adlî yargı karşısında belirlenmesi sorunu, idarî rejimi
benimsemiş olan ülkelerde, salt hangi uyuşmazlık ve davaların idarî yargıda,
hangilerinin ise adlî yargıda çözümleneceği sorunu; bir başka anlatımla salt bir teknik
yargılama usulü sorunu olmaktan öte, giderek Hukuk Devleti ilkesinin gerçekleşmesi ile
yakından ilgili bir sorun olarak kendisini hissettirmektedir.” 11
Diğer yandan, idari rejimin kabul edildiği ülkelerde, idarenin sözleşmelerinin
hangi yargıya tâbi tutulacağı konusunda yasama organının ne ölçüde bir serbestiye sahip
olacağı da tartışmalı konulardan birisi olmuştur. Nitekim, idari rejimin korunmasına
9
Đdari yargı rejimi bakımından idari yargı yerlerinin varlığına ilaveten uyuşmazlık
mahkemelerinin de kurulması, bu rejimi en son tekamül aşamasına getiren bir özellik
taşımaktadır; nitekim, 14 Temmuz, 1945 tarihli Uyuşmazlık Mahkemesi Kurulması Hakkında
Kanunla yargı düzenimize getirilen Uyuşmazlık Mahkemesi dolayısıyla ülkemizde de idarî rejim
bu tarihten itibaren en gelişmiş haliyle uygulanmaya başlanmıştır (Onar, Đdare Hukukunun
Umumî Esasları, op. cit., s. 91).
10 Günday, Metin; Đdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları, AYD, C. 14, 1997, s.
348.
11 Günday, Đdari Yargının Görev Alanının Anayasal Dayanakları, op. cit., s. 347.
8