14.04.2013 Views

Diccionariu toponímicu del conceyu de Xixón _bicolor_ - El Comercio

Diccionariu toponímicu del conceyu de Xixón _bicolor_ - El Comercio

Diccionariu toponímicu del conceyu de Xixón _bicolor_ - El Comercio

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Diccionariu</strong> <strong>toponímicu</strong> <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong> <strong>Xixón</strong><br />

topónimu citáu <strong>de</strong> variaes maneres,<br />

mesmamente nun mesmu documentu: «E<br />

luego, por el terçio <strong>de</strong> Çenero hecharon<br />

suertes», «E luego echaron por suertes por<br />

otro alcal<strong>de</strong> en el dicho terçio <strong>de</strong> Zenero a<br />

Joan Fernan<strong>de</strong>z <strong>de</strong> la Puerta», «nonbraron<br />

por alcal<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Hermandad en Zenero al<br />

dicho Gonçalo Menen<strong>de</strong>z Bal<strong>de</strong>s, juez, que<br />

salio», «Cabe a la Abadia <strong>de</strong> Zenero…»<br />

(añu 1576); «y el labrador al terçio <strong>de</strong><br />

Zenero», «y ará dos años por Çenero»,<br />

«que cupo a nonbrar en la abadia <strong>de</strong><br />

Çenero, abajo y arriba», «nonbró por juez<br />

<strong>de</strong> sebes en la alcaldia <strong>de</strong> Çenero a Juan<br />

Menen<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Serino», «dijo que nonbraba<br />

ansi mismo a Alonso <strong>de</strong> Pereda en la<br />

Habadia <strong>de</strong> Zenero» (añu 1577); «echaron<br />

por juezes yjos<strong>de</strong>algo en el terçio <strong>de</strong><br />

Çenero», «E luego echaron por el terçio <strong>de</strong><br />

Çenero por otros dos alcal<strong>de</strong>s y salio por<br />

suerte Juan Gonçalez, fijo <strong><strong>de</strong>l</strong> ferrero <strong>de</strong><br />

Picun» (añu 1578). Otres menciones<br />

posteriores: «paresçieron presentes <strong>de</strong> la<br />

una parte el capitán don Fernando <strong>de</strong><br />

Val<strong>de</strong>s, señor <strong><strong>de</strong>l</strong> coto <strong>de</strong> Granda, sarjento<br />

mayor <strong>de</strong> este Prinçipado, veçino y rejidor<br />

<strong>de</strong> esta villa, y <strong>de</strong> la otra Santiago <strong>de</strong><br />

Trabanco, veçino y morador en el Monte <strong>de</strong><br />

Curiel, abbadia <strong>de</strong> Zenero» (Protocolos<br />

Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong> <strong>Xixón</strong>, añu<br />

1650); «parezio presente Juan Tornero,<br />

vezino <strong>de</strong> Curiel, abadia <strong>de</strong> San Juan <strong>de</strong><br />

Zenero, <strong>de</strong>ste conzejo» (Protocolos<br />

Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong> <strong>Xixón</strong>, añu<br />

1706); «y feligres <strong>de</strong> la Abadia y lugar <strong>de</strong><br />

San Juan <strong>de</strong> Cenero, <strong>de</strong>ste conzejo <strong>de</strong><br />

Jixon»; «mi cuerpo sea sepultado en la<br />

yglesia parrochial <strong><strong>de</strong>l</strong> dicho lugar <strong>de</strong> San<br />

Juan <strong>de</strong> Cenero»; «otras dos [misas], las<br />

quales se me digan en la yglessia <strong>de</strong> dicho<br />

lugar <strong>de</strong> Cenero»; «Y ansimismo confiesso<br />

<strong>de</strong>ver a Antonio Gonzalez Pereda, vezino <strong>de</strong><br />

Cenero, tres doblones <strong>de</strong> a dos escudos»<br />

(Protocolos Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong><br />

<strong>Xixón</strong>, añu 1714); «si se quiere enterrar en<br />

la yglesia <strong>de</strong> dicho lugar <strong>de</strong> Zenero»<br />

(Protocolos Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong><br />

<strong>Xixón</strong>, añu 1738); «vaqueros y vividores en<br />

la braña <strong>de</strong> Aguda en Curiel, <strong>de</strong> la feligresia<br />

<strong>de</strong> San Juan <strong>de</strong> Zenero <strong>de</strong> este concejo»<br />

(Protocolos Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong><br />

<strong>Xixón</strong>, añu 1744). Nel Catastro <strong><strong>de</strong>l</strong> Marqués<br />

<strong>de</strong> la Ensenada (1752) apaecen diverses<br />

menciones: «la Abadia <strong>de</strong> Zenero», «la<br />

Parrochia <strong>de</strong> San Juan <strong>de</strong> Zenero», «la<br />

Parrochia <strong>de</strong> Zenero», «dn Fernando <strong>de</strong><br />

Val<strong>de</strong>s Abad <strong>de</strong> Zenero», «Otro [molín] en<br />

el Lugar <strong>de</strong> Salzedo <strong>de</strong> la Parrochia <strong>de</strong><br />

Zenero». Gregorio Menén<strong>de</strong>z Valdés, a<br />

fines <strong><strong>de</strong>l</strong> sieglu XVIII, cita «Don Miguel<br />

Pérez Valdés, vecino <strong>de</strong> San Juan <strong>de</strong><br />

Cenero <strong>de</strong> esta jurisdicción». Testimonios<br />

posteriores: «José Yglesia y su hija María,<br />

vecinos <strong>de</strong> Los Carbaynos, en la parroquia<br />

<strong>de</strong> Cenero <strong>de</strong> este concejo»; «sito en el<br />

dicho lugar <strong>de</strong> Carbaynos» (Protocolos<br />

Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong> <strong>Xixón</strong>, añu<br />

1832); «que en el barrio <strong>de</strong> Aguda,<br />

parroquia <strong>de</strong> Cenero <strong>de</strong> este concejo…»<br />

(Protocolos Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong><br />

<strong>Xixón</strong>, añu 1855); «manifestó que a su<br />

excelencia correspon<strong>de</strong> un todo dominio y<br />

propiedad en el lugar <strong>de</strong> Carbaínos,<br />

parroquia <strong>de</strong> Cenero» (Protocolos<br />

Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong> <strong>Xixón</strong>, añu<br />

1855). Nel diccionariu xeográficu <strong>de</strong> Madoz<br />

(1845-50) apaez citada como «Cenero».<br />

Históricamente estremáronse dos territorios<br />

dientro la parroquia: L’Abadía <strong>de</strong> Riba (que<br />

correspuen<strong>de</strong> a Aguda, Carbaínos y<br />

Peñaferruz) y L’Abadía <strong>de</strong> Baxo, que<br />

correspuen<strong>de</strong> al restu. Nel Llibru Ordinariu<br />

rexístrense abon<strong>de</strong>s referencies a esta<br />

división, con grafíes diverses: «Yen la<br />

media Abadia <strong>de</strong> arriba a Suero <strong><strong>de</strong>l</strong> Balle»,<br />

«Y en la media Abadia <strong>de</strong> abaxo a Juan<br />

Menen<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Posada», «En la media<br />

Abadia <strong>de</strong> Zenero <strong>de</strong> Abaxo a Juan<br />

Menen<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Sotielo», «En la media Abadia<br />

<strong>de</strong> Arriba a Domingo d’Espina» (añu 1576);<br />

«Y luego nonbró en la media Habadia <strong>de</strong><br />

Riba a Suero Gonçalez <strong>de</strong> Riera y en la <strong>de</strong><br />

bajo 2 a Juan Gonçalez <strong>de</strong> Sotielo» (añu<br />

1577); «Labadia, la media <strong>de</strong> arriba. E<br />

Luego nonbraron en la media habadia <strong>de</strong><br />

arriba a Fernando <strong>de</strong> Bal<strong>de</strong>s, <strong>de</strong> Beranes,<br />

ydalgo e a Juan <strong>de</strong> Diego <strong>de</strong> Rue<strong>de</strong>s. La<br />

media <strong>de</strong> abajo. Nonbraron a Alonso<br />

Menen<strong>de</strong>z <strong>de</strong> Sotielo, el biejo, ydalgo e al<br />

dicho Juan <strong>de</strong> Diego», «Y luego nonbraron<br />

en la media abadia <strong>de</strong> arriba, a Martin<br />

Preste <strong>de</strong> Picun, y en la media abadia <strong>de</strong><br />

abajo, a Alonso <strong>de</strong> Pereda» (añu 1578).<br />

Nos Protocolos Notariales <strong><strong>de</strong>l</strong> Conceyu <strong>de</strong><br />

2 Ye evi<strong>de</strong>nte que les grafíes «<strong>de</strong><br />

Riba» y «<strong>de</strong> bajo» correspuen<strong>de</strong>n a una<br />

espresión popular L’Abadía <strong>de</strong> Riba y<br />

L’Abadía <strong>de</strong> Baxo, d’acuerdu col asturianu<br />

actual.<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!