15.12.2012 Views

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

naxazi 4. wylis molekulis modeli<br />

metad mniSvnelovania molekuluri Jangbadis unari Se<strong>da</strong>rebiT rbil<br />

pirobebSi Seqceva<strong>da</strong>d SeukavSirdes (imoqmedos) zogierT qimiur naerTs<br />

kompleqsebis warmoqmniT. aseTi kompleqsis magaliTia oqsihemoglobini,<br />

romelic sisxlis hemoglobinTan Jangbadis kompleqss warmoadgens <strong>da</strong><br />

cxovelTa <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianis organizmSi Jangbadis transportirebas axdens.<br />

aseve sainteresoa gar<strong>da</strong>maval metalTa kompleqsebTan molekuluri<br />

Jangbadis mierTebis produqtebi.<br />

3.2. ozoni. ozonis aRnagobis specifika, Tvisebebi<br />

L<br />

ozoni (O 3) Jangbadis alotropiuli modifikaciaa. ozoni berZnulad<br />

“sunians” niSnavs. is toqsikuri, Jangbadze 1,5-jer mZime, wyalSi mcired<br />

xsnadi, cisferi airia. Txevadi ozoni muqi lurji siTxea (t duR. -111 0 C).<br />

myari ozoni lurji-iisferi kristalebia (t lR. -198,7 0 C).<br />

ozonis wyalSi xsnadoba ramdenadme aRemateba Jangbadis imave gamxsnelSi<br />

xsnadobas. misi aRnagoba arawrfivia <strong>da</strong> axasiaTebs polaroba<br />

(μ=0,17·10 -29 kl.m. dO-O = 0,128 nm. am parametris mixedviT ozonSi atomebs<br />

Soris kavSiri erTmag <strong>da</strong> ormag bmebs Soris Sualeduria. ozonis<br />

molekulur formulas ori rezonansuli struqtura Seesabameba:<br />

+<br />

O<br />

_<br />

O O<br />

O O<br />

misi molekulis gasaSualebuli, realuri struqtura Semdegia:<br />

0,128 nm<br />

O<br />

O<br />

120 0<br />

aseTi struqturis gamo ozoni maRal qimiur aqtiurobas amJRavnebs.<br />

is Jangbadze gacilebiT Zlieri mJangavia. misgan gansxvavebiT ozoni<br />

advilad Jangavs vercxls molekuluri Jangbadis warmoqmniT:<br />

2Ag + O3 →Ag2O + O2 ozoni molekuluri Jangbadis radio<strong>qimiuri</strong> an foto<strong>qimiuri</strong> gar<strong>da</strong>qmnebiT<br />

warmoiqmneba. igi agreTve warmoiqmneba Jangbadis areSi eleqtruli<br />

ganmuxtvis dros (ozonatorSi), aseve elWeqis dros. Jangbadi<strong>da</strong>n ozonis<br />

foto<strong>qimiuri</strong> warmoqmnis reaqcia jaWvuri procesia <strong>da</strong> Semdegi sqemiT<br />

gamoisaxeba:<br />

O2 + hν → O2*, O2* + O2 → O3 + ·O·, ·O· + O2 → O3 an Sejamebulad: 3O2 2O3 O<br />

_<br />

+<br />

O<br />

35

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!