15.12.2012 Views

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

zogadi da araorganuli qimia nawili meore (qimiuri elementebi)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

M +1 SbO3, M +3 SbO4, M +2 2Sb2O7<br />

wyalxsnarebi<strong>da</strong>n gamoiyofa tetraoqsoarsenatebi M + 3AsO4 <strong>da</strong> heqsahidroqsostibatebi<br />

M[Sb(OH)6]. fosfatebis msgavsad isini wyalSi Znelad<br />

ixsnebian.<br />

Sesabamisi mJaveebi<strong>da</strong>n Tavisufal mdgomareobaSi gamoyofilia H3AsO4,<br />

romelic <strong>da</strong>riSxanis an As2O3-is azotmJaviT <strong>da</strong>JangviT miiReba. <strong>da</strong>riSxanmJava<br />

fosformJavaze ufro sustia, Sb-Tvis analogiuri Sedgenilobis<br />

mJavas miReba ar moxerx<strong>da</strong>, _ warmoiqmneba ganusazRvreli Sedgenilobis<br />

Sb2O5·nH2O naerTi. bismuti(V)-is mJava miRebuli ar aris.<br />

sulfidebi <strong>da</strong>riSxanis atomis +5 JangviTi ricxviT _ As2S5 (yviTeli)<br />

<strong>da</strong> narinjisferi Sb2S5 _ wyalTan ar moqmedeben, isini mJava bunebis<br />

naerTebia, ixsnebian fuZe sulfidebSi Sesabamisi sulfomarilebis<br />

warmoqmniT:<br />

E2S5 + 3Na2S → 2Na3ЭS4<br />

E2S5 miiReba martivi nivTierebebis urTierTqmedebiT <strong>da</strong> E +5-is naerTebze H2S-is moqmedebiT:<br />

2Na3AsO4 + 5H2S + 6HCl → As2S5 + 6NaCl + 8H2O<br />

maTi Sesabamisi mJavebi gamoyofisTanave iSleba.<br />

V jgufis <strong>elementebi</strong>s (+5 JangviTi ricxviT) halogenidebi<strong>da</strong>n miRebulia<br />

pentahalogenidebi: AsF5 (airadi). SbF5 <strong>da</strong> SbCl5 (Txevadi), BiF5 (myari).<br />

isini tipuri mJavuri bunebis naerTebia. wyalTan moqmedebisas iZlevian<br />

mJaveebs, fuZe halogenidebTan ki marilebs:<br />

KF + EF5 → K[EF6]<br />

bismut(V)-is naerTebi Zlieri mJangavebia _ Mn +2 –s Jangaven Mn +7 -mde:<br />

2Mn +2 + 5BiO¯3 + 14H + = 5Bi +3 + 2MnO¯4 + 7 H2O<br />

stibium(V)-is naerTebi naklebi xarisxiT amJRavneben mJangav unars,<br />

Tumca Sb2O5-s SeuZlia konc. HCl-is <strong>da</strong>Jangva:<br />

Sb2O5 + 1OHCl → 2 SbCl3 + 2Cl2 + 5H2O<br />

<strong>da</strong>riSxani, stibiumi <strong>da</strong> bismuti TavianTi struqturiT tipuri<br />

metalebisagan arsebiTad gansxvavdebian, amitom isini metalebTan<br />

warmoqmnian ara myar xsnarebs, aramed eftektikur narevebs. isini<br />

ZiriTa<strong>da</strong>d evteqtidur narevebs warmoqmnian. mag., 60% bismuti <strong>da</strong> 40%<br />

kadmiumis narevi lRveba 1440C-ze. farTod cnobili vudis Senadnobi<br />

romlis lRobis temperatura 65-700C (wylis duRilis temperaturaze<br />

ufro <strong>da</strong>bali) Seicavs 50% bismuts, 25% tyvias, 12.5% kala <strong>da</strong> 12.5%<br />

kadmiumi. <strong>da</strong>riSxani <strong>da</strong> bismuti ZiriTa<strong>da</strong>d tyviaze <strong>da</strong>samateblad gamoiyenebian<br />

<strong>da</strong> mas simagres aniWeben.<br />

gansakuTrebiT mniSvnelovania Senadnobi 25% Sb, 60% Pb <strong>da</strong> 15% Sn<br />

romelic gamoiyeneba poligrafiuli Sriftebis <strong>da</strong>samzadeblad.<br />

<strong>da</strong>riSxanis naerTebi gamoiyeneba soflis meurneobaSi, optikaSi,<br />

farmakopeaSi, eleqtronikaSi, medicinaSi <strong>da</strong> sxv. As, Sb <strong>da</strong> Bi ZiriTa<strong>da</strong>d<br />

gamoiyeneba sxva<strong>da</strong>sxva Senadnobebis <strong>da</strong>samzadeblad.<br />

78

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!