Afstudeerscriptie - Kunstmatige Intelligentie - Rijksuniversiteit ...

even verder in op aannames en kennis. Hoe zit het met de input die kinderen vanaf hun geboorte
tot hun elfde krijgen aangeboden, als het gaat om lidwoorden?
Aanname 5: Kinderen verwerken vanaf hun geboorte aangeboden zinsdelen, waarin bepaalde en
onbepaalde lidwoorden worden gebruikt. Na een tijdje produceren ze zelf zinsdelen waarin
bepaalde en onbepaalde lidwoorden worden gebruikt.
Een zelfde soort aanname kunnen we doen over de input van het telwoord une.
Aanname 6: Franstalige kinderen verwerken vanaf hun geboorte aangeboden zinsdelen, waarin
het telwoord une gebruikt wordt. Na een tijdje produceren ze zelf zinsdelen waarin het telwoord
voorkomt. De verhouding tussen de hoeveelheid voorbeelden met une als lidwoord en une als
telwoord is niet precies duidelijk. In ieder geval wordt une vaker als lidwoord gebruikt, dan als
telwoord.
Aannames 5 en 6 gaan niet alleen op voor driejarige kinderen. Het is juist belangrijk te bedenken
dat tijdens de periode die gesimuleerd wordt (drie tot elf jaar) de input van lidwoorden en
telwoorden op dezelfde voet doorgaat. De hen aangeboden zinsdelen met lidwoorden en
telwoorden zullen meestal grammaticaal correct zijn. Dit hoeft niet op te gaan voor de lidwoorden
en telwoorden die de kinderen zelf produceren. Karmiloff-Smith (1979, p. 64-72) heeft ook een
playrooms experiment gedaan, waarbij de kinderen lidwoorden moesten produceren in de juiste
context. Hieruit bleek dat de de juiste productie van lidwoorden behoorlijk achterblijft bij het juiste
begrip. Pas rond de leeftijd van vijf jaar beginnen kinderen het onbepaalde lidwoord met enige
regelmaat te gebruiken in een context waarin dat nodig is. Daarvoor gebruiken ze meestal
(onterecht) het bepaalde lidwoord. Als ze acht zijn, hebben ze het gebruik van het onbepaalde
lidwoord pas echt onder de knie en maken ze nauwelijks nog fouten. Deze informatie is van
belang, omdat ik ervan uitga, dat mijn model ook leert tijdens het produceren van zinsdelen met
lidwoorden en telwoorden.
Aanname 7: Zowel het horen en verwerken van zinsdelen met lidwoorden en telwoorden als het
zelf produceren van zinsdelen met lidwoorden en telwoorden draagt bij aan het leren over de
functie van lidwoorden en telwoorden.
Hoe dit precies in zijn werk gaat, zal ik nader analyseren in hoofdstuk 3B. In deze paragraaf wil ik
graag nog even een globale schets maken van hoe naar mijn idee de simulatie in grote lijnen zal
verlopen.
2.4 Veranderende representaties
Het veranderen van de representaties zal in ACT-R moeten gebeuren met behulp van het nieuwe
proceduralisatiemechanisme. Dit mechanisme heet ook wel het productiecompilatiemechanisme.
Hierbij worden bestaande productieregels samengevoegd tot een nieuwe, gespecialiseerde
productieregel (Taatgen en Anderson, 2002; Taatgen, 2000). De inhoudelijke veranderingen die
we willen verklaren met het model, zijn de volgende:
• Bij het gebruik van het bepaalde lidwoord – la X – kiezen alle kinderen tussen drie en elf jaar
in de meeste gevallen voor de ruimte met precies één X. (Dit is dus eigenlijk geen
verandering, maar juist iets wat de hele tijd gelijk blijft).
• Bij het gebruik van het onbepaalde lidwoord – une X – kiezen de jongste kinderen meestal
correct voor de ruimte met meerdere X-en. Naarmate de leeftijd oploopt, neemt de prestatie af
en kiezen de kinderen steeds meer voor de ruimte met één X. Vanaf ongeveer zesjarige
52