Afstudeerscriptie - Kunstmatige Intelligentie - Rijksuniversiteit ...

More documents

Recommendations

Info

• Fase II: ALS lidwoord = la DAN focus-na = symbool EN aantal = 1 EN rol = introduceren. ALS lidwoord = une DAN focus-na = hoeveelheid EN aantal = 1 EN rol = hoeveelheidaangeven. ALS lidwoord = une DAN focus-na = symbool EN aantal = meer EN rol = introduceren. • Fase III: (focus-na is wel uit context te halen) ALS lidwoord = la EN focus-voor = leeg EN focus-na = symbool DAN aantal = 1 EN rol = introduceren. ALS lidwoord = une EN focus-voor = symbool EN focus-na = hoeveelheid DAN aantal = meer EN rol = hoeveelheidaangeven. ALS lidwoord = une EN focus-voor = leeg EN focus-na = symbool DAN aantal = 1 EN rol = introduceren. (focus-na is niet uit context te halen) ALS lidwoord = la EN focus-voor = leeg DAN focus-na = symbool EN aantal = 1 EN rol = introduceren. ALS lidwoord = une EN focus-voor = symbool DAN focus-na = hoeveelheid EN aantal = meer EN rol = hoeveelheidaangeven. ALS lidwoord = une EN focus-voor = leeg. DAN focus-na = symbool EN aantal = 1 EN rol = introduceren. Als het kind zelf een zin wil produceren, dan weet hij al wat hij wil zeggen, dus de rol van het lidwoord is al bekend en ook het aantal is gevonden door naar de context te kijken. Vervolgens leveren deze twee aspecten het bijbehorende lidwoord op. • Fase I: ALS rol = introduceren EN aantal = 1 DAN lidwoord = la. ALS rol = introduceren EN aantal = meer DAN lidwoord = une. • Fase II: ALS rol = introduceren EN aantal = 1 DAN focus-na = symbool EN lidwoord = la. ALS rol = introduceren EN aantal = meer DAN focus-na = symbool EN lidwoord = une. ALS rol = hoeveelheidaangeven EN aantal = 1 DAN focus-na = hoeveelheid EN lidwoord = une. • Fase III: ALS rol = introduceren EN aantal = 1 DAN focus-voor = leeg EN focus-na = symbool EN lidwoord = la. ALS rol = introduceren EN aantal = meer DAN focus-voor = leeg EN focus-na = symbool EN lidwoord = une. ALS rol = hoeveelheidaangeven EN aantal = 1 DAN focus-voor = symbool EN focus-na = hoeveelheid EN lidwoord = une. 64
Merk op dat voor productie de dimensies focus-voor en focus-na niet bepalend zijn. Als je weet wat voor functie je wilt geven aan het lidwoord en je weet het aantal van dat soort object in de huidige context, dan ben je klaar. Als het model in een situatie is waar aantal niet uit de context te bepalen is, dan zal hij wel gebruik maken van de beoogde focusverschuiving. De regels dit dat mogelijk maken zullen ook in ons model ontstaan, maar die bespreek ik hier verder niet. 1.5 Het ontdekken van relevante dimensies in de context Uit bovenstaande regelsets is op te maken dat de kinderen naarmate ze ouder worden meer aspecten van de context kunnen herkennen om de regels op te baseren. Deze aspecten noemen we, in navolging van Van Rijn et al. (in press) dimensies. In het determinatorenmodel zijn drie dimensies van belang, namelijk aantal, focus-na en focus-voor. Bij aanvang van de simulatie is het model drie jaar oud. Hij kan nog niet tellen of hoeveelheden aangeven van objecten. Hij is ook nog niet helemaal bekend met het begrip hoeveelheid. Hij hoort wel voorbeelden van het gebruik van une met de rol hoeveelheidaangeven, maar kent deze functie nog niet. Het model slaat deze voorbeelden dan ook op met in het rol-slot de waarde onbekend. Het model is echter wel in staat om de uniekheid van een object in de context op te merken. We kunnen dus zeggen dat de dimensie aantal op die manier wel bekend is. De dimensies focus-voor en focus-na zijn in deze fase nog onbekend. Het model heeft nog niet door dat het gebruik van lidwoorden te maken heeft met het verschuiven van de focus. Het model ziet iedere gehoorde zin ook als een op zichzelf staand geheel en niet als deel van een gesprek. Zodra het model tellen heeft geleerd en heeft geleerd hoeveelheden van objecten aan te geven, treedt hij fase II binnen. Het model kent nu niet alleen de dimensie aantal, maar ook de dimensie focus-na. Hij heeft nu immers door dat er twee verschillende waarden zijn waar je de focus op wilt hebben liggen na de zin: ofwel op het zojuist geintroduceerde object (focus-na is dan symbool) ofwel op de hoeveelheid van een object. Het model krijgt nu dus in de gaten dat une twee functies heeft. Hij heeft echter nog niet door dat wat er gezegd is voordat de het lidwoord kwam, ook van belang is. Hij kent dus de dimensie focusvoor nog niet. Hij ziet de focus-na nog niet als een resultaat van een focusverschuiving. Het gevolg is dat hij wel van eerder gehoorde lidwoordconstructies de focus-na kan opslaan, maar dat hij nog niet in staat is de focus-na op grond van de huidige context te voorspellen. In fase III begint het model wel door te krijgen dat determinatoren een focusverschuiving veroorzaken en dat je dus informatie uit de vorige zin of uit eerdere woorden van dezelfde zin kunt gebruiken om de lidwoordconstructie te begrijpen. Het model benadert zinnen nu als onderdelen van een lopend gesprek. Focus-voor is nu dus bekend. Het model probeert nu deze dimensie direct uit de context op te maken. Daarnaast is het model nu ook in staat om de focus-na te gaan voorspellen. Dit zal niet altijd lukken, maar dat is niet erg, want de focus-voor geeft al genoeg onderscheidende informatie om de twee betekenissen van une uit elkaar te halen. Het beschikbaar komen van nieuwe relevante dimensies leidt tot het ontstaan van nieuwe, meer geavanceerde productieregels. Maar voordat deze regels ontstaan, gebruikt het model eerst regels die op grond van analogie werken. Deze analogieregels kunnen dan de "ouders" worden van nieuwe productieregels. Hoe die analogieregels werken, komt in de volgende subparagraaf aan bod. 1.6 Het analogieproces Een van de aannames in ons model is, dat kinderen vaak zinnen begrijpen en produceren op grond van een analogieproces. Ze weten wat ze willen zeggen en gebruiken een voorbeeld als mal voor de juiste zinsconstructie. Zo ook bij het begrijpen van zinnen. De uitspraak is vergelijkbaar met een eerder gehoorde uitspraak, dus kan de betekenis worden berekend aan de hand van die eerdere uitspraak. Op deze manier zinnen produceren en begrijpen kost echter wel veel tijd en moeite. Later in de ontwikkeling zal het kind dus op zoek gaan naar snellere en 65
Page 1:
Cognitief modelleren met behulp van
Page 5 and 6:
Inhoudsopgave HOOFDSTUK 1: INLEIDIN
Page 7:
4B: MOGELIJKE WERKING VAN HET BLOKK
Page 11 and 12:
1A: Onderzoeksvraag in theoretisch
Page 13 and 14: algemene productieregel, maar tegel
Page 15: is: "Wat leren we van de twee ontwi
Page 19 and 20: 2A: De Representational Redescripti
Page 21 and 22: microdomein is een subdomein daarva
Page 23 and 24: geschikt voor het proces van modula
Page 25 and 26: is wat er in de loop van de tijd ge
Page 27 and 28: analogieën gebruiken en met name o
Page 29 and 30: • Wat is een woord? Kinderen van
Page 31 and 32: Experiment 5: Wat is een woord, on-
Page 33 and 34: Figuur 1: De playrooms. Ze gaan een
Page 35 and 36: 2D: Computationele modellen van ver
Page 37 and 38: Figuur 3: De balansschaal Bij de ee
Page 39 and 40: gedrag verwachten, maar ook interne
Page 41 and 42: Architectuur: Q-SOAR is gemaakt in
Page 43 and 44: Verband met RR-theorie: Het proces
Page 45 and 46: van bovenaf op de modellen te werpe
Page 47: Hoofdstuk 3: Beschrijving eerste mo
Page 50 and 51: kinderen van verschillende leeftijd
Page 52 and 53: even verder in op aannames en kenni
Page 54 and 55: het telwoord één. Ook ontstaan er
Page 56 and 57: gebruikt als een onderdeel van het
Page 58 and 59: verzameling van dit soort analogie-
Page 60 and 61: • De determinator die gebruikt is
Page 62 and 63: Exoforische functie Determinator: l
Page 66 and 67: makkelijkere methoden om met taal o
Page 68 and 69: Fact124 Isa: playroomfact Object: b
Page 70 and 71: (p van-det-aantal-naar-focvoor-focn
Page 72 and 73: focus naar de hoeveelheid (in plaat
Page 74 and 75: direct uit de context kunnen, omdat
Page 76 and 77: (P 3 ) =goal> ISA voorbeeld determi
Page 78 and 79: Deze regels zijn geavanceerder, dan
Page 80 and 81: Het meest belangrijke aspect van de
Page 83: Hoofdstuk 4: Beschrijving tweede mo
Page 86 and 87: 1.2 Resultaten van het experiment O
Page 88 and 89: natuurlijk de onmogelijke blokken)
Page 90 and 91: linguïstische omgeving en vormen z
Page 92 and 93: soort representatie van die plek, b
Page 94 and 95: 6 We zijn er bijna Nu de bouwstenen
Page 97 and 98: 5A: Terug naar de RR-Theorie 1 Vert
Page 99 and 100: 2.2 Betekenissen van impliciet en e
Page 101 and 102: Detfact1 ISA eigenschap van goal233
Page 103 and 104: Hoofdstuk 6: Discussie en Conclusie
Page 105 and 106: 6A: Discussie en conclusie 1 Terug
Page 107 and 108: vind zowel op een microtijdsschaal
Page 109 and 110: Alle architecturen, die net als ACT
Page 111 and 112: voor bepaalde meetbare uitkomsten e
Page 113 and 114: 6B: Referenties • Anderson, J.R.
show all

Afstudeerscriptie - Kunstmatige Intelligentie - Rijksuniversiteit ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?