Afstudeerscriptie - Kunstmatige Intelligentie - Rijksuniversiteit ...

Het meest belangrijke aspect van de regels 7, 9 en 10 is, dat ze niet meer in competitie met elkaar
zijn. Iedere regel heeft een ander ALS-gedeelte en iedere regel vuurt daardoor in een andere
situatie. Deze regels gebruiken weer meer informatie en geven geen aanleiding meer voor
overgeneralisatie. Ze weten altijd het goede antwoord te bepalen, zowel in de experimentele als in
de normale situatie. Hoe vaker regel 9 wordt gebruikt, hoe beter de experimentele resultaten
worden. Uit figuur 6 blijkt, dat aan het eind van de simulatie de prestatie weer net zo hoog is als in
het begin, namelijk ongeveer 90%. In figuur 6 staat de uitkomst van een bepaalde run van het
model.
2.7 De resultaten van het model op het playrooms-experiment
De resultaten van een run van het model staan in figuur 6 aangegeven, samen met de
experimentele resultaten van de proefpersonen. Als we meerdere runs vergelijken, zien we steeds
een U-vorm ontstaan. Deze kan echter wel wat grilliger verlopen dan die in figuur 6. Twee
afwijkingen die meerdere keren voorkwamen, zijn: een te laag en te laat dieptepunt en een te
snelle stijging in de tweede helft van de U-vorm. De te snelle stijging kwam eigenlijk in alle runs
voor. Bij het bekijken van de resultaten moet in aanmerking worden genomen dat beide soorten
resultaten niet heel makkelijk te vergelijken zijn. Het experiment van Karmiloff-Smith onderzocht
verschillende kinderen die ingedeeld waren in leeftijdsgroepen met een breedte van één jaar. De
prestaties van de kinderen in één leeftijdsgroep werden gemiddeld. Het model simuleert in feite
één bepaald kind dat steeds ouder wordt. Toch vertoont de prestatie van het model redelijk
dezelfde trend als die van de proefpersonen.
2.8 Wat het model nog meer kan
Het uitgangspunt bij het ontwikkelen van het model is geweest dat alle aspecten die een rol spelen
bij het bepalen van de functies van determinatoren een plaats moesten krijgen. Dit betekent dat
het model meer kan dan alleen maar het playrooms-experiment nabootsen. Het model is
gebaseerd op de analyse van Karmiloff-Smith (1979a, hoofdstuk 9) over het leren van de
pluriformiteit van determinatoren. Alle elementen uit deze analyse modelleren bleek onmogelijk,
dus is er een selectie gemaakt. In paragraaf 1 van dit hoofdstuk besprak ik reeds de zes functies
die Karmiloff-Smith onderzocht met haar experimenten. Het ontdekken en leren van deze zes
functies is als volgt in het model opgenomen: de deictische en de naamgevende functie worden
op driejarige leeftijd al min of meer bekend verondersteld. Voorbeelden van deze functies heeft
het model dus de hele tijd voor handen. De exoforische functie voor la wordt in het
simulatieproces geleerd. Hetzelfde geldt voor de numerieke en de non-specifieke functie van une.
Het model leert, net als in de werkelijkheid, eerst de exoforische functie en de numerieke functie
en pas later de non-specifieke functie. Hierbij moet wel vermeld worden dat de productieregel voor
de non-specifieke functie wel al eerder aanwezig is, maar deze wordt overschaduwd door de regel
voor de numerieke functie en komt dus (nog) niet aan bod. Het model leert ook de anaforische
functie van la. Dit kun je zien aan de productieregels die ontstaan voor la. Het aanleren van de
anaforische functie heeft geen invloed op het playrooms-experiment, dus het begrijpen van de
anaforische functie blijkt alleen uit de werking van het model in de normale situatie. Het model
leert de functies niet alleen te begrijpen, maar ook zelf te gebruiken. Dat is dus de productiekant.
Deze productiekant wordt ook al niet gebruikt in het playrooms-experiment, maar toch kunnen we
wat interessante zaken uit de analyse van Karmiloff-Smith hiermee verklaren. Zij merkt namelijk
op dat er kinderen zijn die in fase 2 vaker de constructie une des Xs gebruiken dan une X, om
verwarring te voorkomen. In het simulatiemodel komt dit ook naar voren. Het model krijgt af en toe
een voorbeeld met une-des als determinator aangeboden. Het kan deze voorbeelden gebruiken
wanneer het zelf de non-specifieke functie wil uitdrukken. Het productiecompilatiemechanisme is,
80