PODO II - Federaal Wetenschapsbeleid

Project CP/35 - “Verhandelbare Mobiliteitsrechten: Haalbaarheid, Socio-economische effectiviteit en Maatschappelijk
Draagvlak”
Blok 4 vragen:
gepercipieerde
effectiviteit van VBR
en VTR
Bron: eigen opstelling
Vragen naar algemene
appreciatie, vragen
naar wenselijkheid van
milieu-, sociale en
economische effecten
verfijning van
argumentaties en/of
herziening van meningen
4.1.2. Focusgroepbevraging met voorafgaande individuele voorbereiding
Om te peilen naar het bredere maatschappelijke draagvlak voor een systeem van
verhandelbare mobiliteitsrechten, werd geopteerd voor de organisatie van focusgroepen met
een schriftelijke voorbereiding door de deelnemers. Een focusgroep is een
onderzoekstechniek waarmee, door groepsinteractie, gegevens verzameld worden over een
thema dat bepaald wordt door de onderzoeker (Morgan, 1997). Focusgroepen hebben een
aantal voordelen (Steart, Shamdasani, 1990). Ze leveren snel en goedkoop gegevens. De
moderator kan direct interageren met de respondenten. Er wordt gereageerd en verder
gebouwd op antwoorden van andere respondenten (sneeuwbaleffect) en dit kan ideeën
opleveren die in individuele interviews niet aan bod zouden komen. De methode is flexibel
omdat verschillende topics, verschillende individuen en een variëteit aan opstellingen
mogelijk is. De methode kan gegevens opleveren van personen die minder geletterd zijn. De
resultaten zijn gemakkelijk te begrijpen, dit in tegenstelling tot statistische verwerkingen van
enquêtes. Tot slot kunnen focusgroepen door meerdere observatoren kritisch gevolgd worden.
Gezien de complexiteit van het mobiliteitsthema en het voorgestelde VMR-systeem, is het
nuttig om voorafgaandelijk informatie in te winnen van de deelnemers via een schriftelijke
individuele vragenronde. Deze voorafgaande bevraging stelt de onderzoeker in staat om de
focusgroepen beter samen te stellen en om een aantal bevindingen hieruit in de
groepsdiscussies voor te leggen. Voor de deelnemers biedt de focusgroep de gelegenheid om
eventuele onduidelijkheden van het VMR-systeem verder uitgelegd te krijgen.
4.1.2.1. Concept voor de focusgroepbijeenkomsten
In een voorbereidende stap naar de focusgroepbijeenkomst, lieten we de participanten
nadenken over hun actuele mobiliteitssituatie en meer concreet over hun eigen autogebruik
(zijzelf en eventuele andere gezinsleden). Alle participanten worden gevraagd om informatie
te verzamelen en door te spelen over:
- Het totaal aantal autokilometers (bij benadering) op dit moment afgelegd door alle
gezinsleden op jaarbasis; een ruwe indicatie van het gebruik van het openbaar vervoer,
fiets, enz.
- Het totaal aantal autokilometers ruwweg uitgesplitst naar reismotief (woonwerkverkeer,
ontspanning en vrijetijd, winkelbezoek, enz) en per gezinslid. Een ruwe
indicatie van het gebruik van openbaar vervoer en fiets per reismotief.
- Informatie over woonomgeving – mate van autoafhankelijkheid: afstanden tussen huis
en school, culturele faciliteiten, sportclubs, bakker, enz.
Op deze manier laten we de deelnemers een eerste stap zetten in het nadenken over hun
autogebruik. De onderzoeker verneemt op deze manier extra informatie over het profiel van
de deelnemers.
PODO II - Deel I - Duurzame productie- en consumptiepatronen – Transport 133