PODO II - Federaal Wetenschapsbeleid

Project CP/35 - “Verhandelbare Mobiliteitsrechten: Haalbaarheid, Socio-economische effectiviteit en Maatschappelijk
Draagvlak”
Cap and trade
Het plafond wordt vastgesteld op basis van het totaal aantal autokilometers van het
referentiejaar, met name 1998. De toekenning zal plaatsvinden op basis van het aantal
autokilometers mogelijk met 1 liter brandstof (verdeling naar type brandstof). Aangezien
gemiddeld 8,6 l benzine /100 km verbruikt wordt en 7,15 l diesel /100 km, betekent dit:
1 liter benzine = 11,6 km dus 11,6 VBR / liter
1 liter diesel = 14 km dus 14 VBR / liter
Vanuit duurzaamheidoogpunt kunnen verplaatsingen die geen brandstof gebruiken alleen
maar aangemoedigd worden. Daarom worden deze (te voet, per fiets,…) vrijgesteld van
verhandelbare brandstofrechten. Maar ook het openbaar vervoer wordt vrijgesteld waardoor
het gebruik ervan automatisch gestimuleerd zal worden.
Implementatiepad
Voor de organisatie van een verhandelbaar brandstofrechten systeem wordt er een Europese
instantie opgericht die verantwoordelijk is voor het bepalen van het jaarlijks plafond, de
verdeling van de rechten onder de verschillende landen, de controle van de lokale besturen op
een correcte naleving van de VBR en het oprichten en organiseren van de beurs. De Europese
Unie verdeelt de rechten onder de verschillende lidstaten en deze verdelen ze dan verder
onder de lokale besturen.
De eigenlijke invoering gebeurt bij voorkeur in een ‘afgebakend’ pilootgebied. Niet gehinderd
door enige politieke overwegingen, kunnen we stellen dat het Verenigd Koninkrijk hiervoor
in aanmerking komt. Een pilootfase van twee à drie jaar zal niet enkel de reële effectiviteit
maar ook de administratieve implementeerbaarheid uittesten. De toekenning van de rechten
gebeurt aan het begin van het kalenderjaar, voor alle inwoners gelijktijdig. De verdeling
gebeurt door de lokale besturen.
Handhavingsbeleid
Het handhavingsbeleid is een zeer belangrijk element van het wel of niet slagen van een
dergelijk systeem. De controle gebeurt ‘upstream’, dit betekent bij de verschillende
brandstofproducenten en –importeurs die tegenover de geleverde brandstoffen een equivalent
aan brandstofrechten moeten kunnen voorleggen. Het grootste probleem bij de handhaving is
het ontwijkingsgedrag. Hoewel het systeem op Europese schaal ingevoerd zal worden blijft er
het probleem met mensen die gaan tanken over de grens om zodanig te vermijden dat zij VBR
moeten afstaan. Oplossing hiervoor is het verplichten van alle uitgaande verkeer van de
Europese Unie om hun tank vol te tanken. Zij komen waarschijnlijk ook de Europese Unie
terug binnen met een volle tank en zo wordt dit gecompenseerd. Het is tevens een oplossing
voor alle transitverkeer.
Technologie
In dit onderzoek wordt een nieuw systeem ontwikkeld om het gebruik van verhandelbare
brandstofrechten te implementeren in het wegverkeer. Om deze doelstelling te realiseren moet
het systeem in staat zijn om rechten toe te kennen, ontwaarden en uitwisselen. Het systeem
moet voldoen aan een aantal specifieke systeemvereisten:
- Het bijhouden van de getankte hoeveelheid brandstof;
PODO II - Deel I - Duurzame productie- en consumptiepatronen – Transport 58