Rapport treinongeluk Barendrecht.pdf - Onderzoeksraad voor ...

emplacement IJsselmonde, met een vrij constante snelheid van net onder de door de seinbeelden
toegestane snelheid van 40 km/uur. De trein had op dat moment twee minuten vertraging opgelopen
ten opzichte van de dienstregeling. Uit het feit dat de dodemansinstallatie geen remingreep heeft
gegenereerd blijkt dat de machinist tijdens de laatste 65 seconden voorafgaande aan de botsing
(60 seconden en vervolgens nog tweemaal 2,5 seconde) die installatie nog een keer moet hebben
bediend. sein 328, het sein waarvan later is geconstateerd dat dit op rood stond (zie box 2) en dat
dit ten onrechte is gepasseerd, was goed zichtbaar.
box 2: rode sein
seinen zijn bedoeld om aan de machinist van een trein duidelijk te maken met welke snelheid
hij zijn spoor mag berijden. Voorafgaand aan de botsing bij barendrecht heeft de machinist
van de gemengde goederentrein twee seinen gepasseerd; eerst een geel sein en vervolgens
een rood sein. Het gele sein betekent dat de machinist de snelheid van de trein moet
terugbrengen tot maximaal 40 km/uur en verder moet rijden met een zodanige snelheid dat
hij kan stoppen voor het eerstvolgende rode sein.
De Onderzoeksraad heeft geconstateerd dat het laatst gepasseerde sein voor de gemengde
goederentrein rood toonde. In de registratie van het beveiligingssysteem 29 dat het sein
aanstuurde om op rood te staan, is vastgelegd dat het sein rood moest weergeven. Direct na
het ongeval is visueel vastgesteld dat het sein ook daadwerkelijk rood toonde. In dit verband
heeft de raad tevens onderzocht of elektromagnetische interferentie een rol heeft gespeeld
bij de botsing bij barendrecht. Zoals in bijlage 4 van dit rapport wordt toegelicht, is de raad
tot de conclusie gekomen dat dit niet het geval is.
De zichtbaarheid van beide seinen is beoordeeld tijdens een reconstructierit die een week na
het ongeval, onder vergelijkbare omstandigheden, heeft plaatsgevonden. Daaruit bleek dat
rood sein 328 op een afstand van ongeveer 500 meter zichtbaar is en geel sein p852 op een
afstand van ongeveer 750 meter. Gegeven de snelheid van de gemengde goederentrein (circa
39 km/uur) waren deze seinen dus respectievelijk op 47 en 72 seconden voor het passeren
zichtbaar. Daarmee was er voldoende reactietijd en remweg beschikbaar om de trein voor
het stoptonende sein tot stilstand te brengen. Op basis hiervan concludeert de raad dat de
zichtbaarheid van de seinen geen rol heeft gespeeld bij de botsing.
Ondanks het rode sein zette de machinist van de gemengde goederentrein geen remming in.
met een snelheid van tegen de 40 km/uur passeerde de trein het rode sein. De automatische
ritregistratie bevat geen informatie die erop duidt dat de machinist op het passeren van het rode
sein heeft gereageerd. Vervolgens passeerde de trein een wissel dat voor deze trein niet in de juiste
stand lag. er zijn geen aanwijzingen dat de machinist daarop heeft gereageerd. twee seconden
voor de botsing voerde de machinist een snelremming uit. Deze had nagenoeg geen effect meer.
De snelheid van de gemengde goederentrein bedroeg op het moment van de botsing 39 km/uur.
De machinist van de gemengde goederentrein
De machinist van de gemengde goederentrein, die bij het treinongeval bij barendrecht om
het leven kwam, was een ervaren machinist met volledige bevoegdheid. 30 Ook zijn weg- en
materieelbekendheid waren in orde. De machinist is bij aanname medisch en psychologisch gekeurd
en daarna nog zeven keer herkeurd. Daarbij is vastgesteld dat hij volledig geschikt was voor het
uitoefenen van de functie machinist met volledige bevoegdheid.
29 Dit blijkt uit analyse van het logbestand van het elektronische beveiligingssysteem Vital processor
Interlocking (VpI).
30 een machinist met volledige bevoegdheid is opgeleid om binnen Nederland veilig treinen en rangeerdelen
te rijden ongeacht snelheid en afstand. Hij onderscheidt zich van de machinist met beperkte bevoegdheid
die is opgeleid om veilig treinen en rangeerdelen te rijden met een snelheid van maximaal 40 km/uur
binnen een straal van 25 kilometer vanaf vertrek.
25