Duidelijke taal - Sardes

11
Duidelijke taal
Hoofdstuk 1 Effectief taalonderwijs
Scholen doen veel moeite om hun taalonderwijs voor Nederlandse en
allochtone achterstandsleerlingen effectiever te maken. De ene school slaagt
daar echter veel beter in dan de andere (Emmelot, Schooten & Timman,
2001). Dit verschil in effectiviteit kan verklaard worden vanuit twee typen
onderzoek: onderzoek naar algemene kenmerken van de effectieve school en
– meer specifiek – onderzoek naar de effectieve vormen van taalonderwijs.
Uit onderzoek naar algemene kenmerken van effectieve scholen (ESI team,
2000) komt een aantal belangrijke gemeenschappelijke kenmerken naar vo re n :
- de school heeft een deskundige leiding
- het gehele team is het eens over de doelen en uitgangspunten van het
onderwijs
- de school heeft een krachtig onderwijsprogramma
- de leraren hebben hoge verwachtingen van hun leerlingen
- de school toetst de prestaties van de leerlingen regelmatig
Uit deze algemene kenmerken kan afgeleid worden dat een school die leerlingen
goed Nederlands wil leren, het taalonderwijs eensgezind en resultaatgericht
zal moeten vormgeven. Scholen die hiermee willen beginnen kunnen
daarbij gebruik maken van bestaande ervaringen, want er is inmiddels veel
bekend over succesvolle aanpakken. Hieronder volgt een beknopt overzicht
van ‘wat werkt’.
1 . 1 D e v o o r - e n v r o e g s c h o o l s e p e r i o d e
De waarde van vroege taalstimulering wordt algemeen erkend. Daarom is het
van groot belang dat zoveel mogelijk achterstandskinderen peuterspeelzalen
bezoeken die hier veel aandacht aan besteden. De kwaliteit van taalstimulering
wordt vooral bepaald door de volgende drie elementen:
- de juiste accenten in het stimuleringsprogramma
- uitdagende situaties
- intensieve interactie (tussen leidsters en kinderen en tussen kinderen
onderling)