Duidelijke taal - Sardes

57
Duidelijke taal
pas die schoolboektekst erbij te halen. Een grotere variatie aan werkvormen,
concrete invalshoeken bij ingewikkelde stof, veel interactie tussen leerlingen
onderling en tussen leerling en docent, dat zijn enkele kenmerken van
taalgericht vakonderwijs.
Op zoek naar een taalgerichte vakdidactiek in je eigen les
Het project is niet opgezet als scholingstraject. Uitgangspunt is dat elke docent
eigen didactische routines, opvattingen en voorkeuren heeft waarbinnen je
moet zoeken naar nuttige veranderingen. Observeren bij elkaar brengt je
daarover aan de praat. In het eerste half jaar kwamen enkele docenten en de
taalcoördinator een aantal keren bij elkaar met collega’s van een zusterschool.
In deze werkbijeenkomsten werd het begrip taalgericht vakonderwijs toegelicht
en besproken. In aansluiting daarop gingen de taalcoördinatoren en
begeleiders van CENTO binnen de school bij de betrokken docenten in de
les kijken. De lessen werden nabesproken, waarbij bijvoorbeeld de vraag
werd gesteld hoe je leerlingen meer aan de praat kunt krijgen over de lesstof.
Op die vraag is geen eenduidig antwoord te geven. Een aardrijkskundedocent
bedacht voor zijn 2vbo-klas de opdracht om na het bekijken van weerberichten
op de televisie in duo’s een weerbericht op te stellen en voor de klas
te presenteren. Ook zocht hij manieren om bij de start van nieuwe thema's
de voorkennis van kinderen te activeren, bijvoorbeeld aan de hand van
woordspinnen; zo probeerde hij over bekende en onbekende begrippen aan
de praat te raken. Een biologiedocente startte juist met het veranderen van
haar organisatie: in plaats van klassikaal te werken deelde zij de klas in groepjes
in om hun groepsopdrachten te geven die discussie over de lesstof zouden
uitlokken. Toen dat goed bleek te werken nam zij groepswerk voor alle klassen
als basisvorm.
De rol van de taalcoördinator en begeleider was om ideeën te leveren en
praktische steun te geven bij het realiseren daarvan. “Groepsopdrachten zou
je op papier moeten hebben, met een tijdsindeling erbij,” luidde zo’n advies,
en: “Geef bij de presentatie van het weerbericht tevoren aan waarop de leerlingen
beoordeeld worden en laat de luisterende leerlingen mee-beoordelen.”
Niet alleen in de werkbijeenkomsten en de individuele contacten binnen de
school kregen de docenten nieuwe ideeën. Aan het eind van elk schooljaar
organiseert het landelijke project een werkconferentie waarop alle betrokken
docenten een presentatie van hun experimenten inbrengen. De eerste keer
reuze spannend, maar ook een prima stok achter de deur om jaarlijks de
balans op te maken en positieve ervaringen aan collega’s door te geven. Op
zo’n conferentie ontdekte de biologiedocente bijvoorbeeld het project Taal-