TOERUSTEN = UITRUSTEN - Onderwijsraad

In tabel 6 wordt een onderscheid gemaakt tussen oorzaken van ziekteverzuim bij verschillende
leeftijdsgroepen in Nederland en de sector onderwijs. Opvallend is dat het percentage
van psychische klachten bij werknemers in het onderwijs hoger (namelijk 27%) is
dan die van het gemiddelde van alle werknemers in Nederland (10%). Wat betreft andere
in de tabel genoemde oorzaken van ziekteverzuim hebben werknemers in de onderwijssector
relatief iets minder problemen.
Tabel 6: Oorzaken ziekteverzuim, Nederland en onderwijssector, 2000
45-54 jaar 55-64 jaar 15-64 jaar Onderwijs
(totaal)
Spijsvertering 23% 35% 30% 23%
Infectieziekten 18% 18% 18% 14%
Psychische klachten 11% 10% 10% 27%
Ademhalingsklachten 10% 2% 9% 6%
Rugklachten 11% 4% 6% 6%
Klachten over 7% 11% 7% 5%
ledematen
Migraine 3% 5% 5% 4%
Overig 16% 15% 15% 16%
Bron:
Dorhout, Maassen van den Brink & Groot (in voorbereiding).
3.3 Samenvatting
Wanneer de onderwijssector in Nederland wordt vergeleken met die in andere landen
blijkt het volgende:
■
Het salaris van beginnende leraren in Nederland ligt redelijk op niveau, maar
met name het loopbaanperspectief is nog een knelpunt.
■
Qua aantallen lesuren en aantallen leerlingen per leraar is de Nederlandse leraar
in het primair- en voortgezet onderwijs meer belast dan leraren in andere
landen. Hier staat een relatief grote vrijheid buiten de lesuren tegenover.
Wanneer de Nederlandse onderwijssector wordt vergeleken met andere sectoren van de
Nederlandse arbeidsmarkt blijkt:
■
Een hoge (ervaren) en toenemende werkdruk is niet uniek voor de onderwijssector.
Bijvoorbeeld in de bouwsector is het werktempo hoog en is er sprake
van een hoge mentale belasting. Oorzaken van werkdruk komen deels overeen
en zijn deels verschillend. Gemeenschappelijk is de rol die taakeisen en regelmogelijkheden
spelen.
■
Qua aard van het werk lijkt de onderwijssector op de zorgsector: men heeft
vaak en intensief contact met soms moeilijke mensen. Het is 'hollen of stilstaan'
en de klant (patiënt, leerling, ouders) is steeds mondiger geworden. In deze
sterk contactuele beroepen in het onderwijs en de zorg is de kans op werkstress
en burnout relatief groot.
■
In het algemeen zijn werknemers in het onderwijs tevreden over het werk.
Opvallend is dat men in de onderwijssector in vergelijking met andere sectoren
vrij veel ontplooiingsmogelijkheden ziet. De gemiddelde werknemer met een
Toerusten = uitrusten
53