LEREN IN EEN KENNISSAMENLEVING - Onderwijsraad
LEREN IN EEN KENNISSAMENLEVING - Onderwijsraad
LEREN IN EEN KENNISSAMENLEVING - Onderwijsraad
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2 Kennissamenleving in de maak<br />
Dat onze maatschappij inmiddels als kennissamenleving kan worden getypeerd, is niet<br />
alleen vanwege het feit dat de hoeveelheden kennis en informatie exponentieel toenemen<br />
of dat kennis steeds meer van invloed is op maatschappelijke ontwikkelingen. Wat<br />
daarnaast blijkt is dat in een dergelijke samenleving de kennisontwikkeling zelf nieuwe<br />
wegen bewandelt. Onderwijs en andere leervoorzieningen zullen lerenden moeten leren<br />
met de kennisgroei om te gaan, ze zullen ook een antwoord moeten bieden op nieuwe<br />
behoeften aan kennis en leren die de maatschappelijke ontwikkelingen met zich brengen.<br />
2.1 Inleiding<br />
Kennisgroei en nieuwe processen van kennisontwikkeling zijn typerend voor de huidige<br />
samenleving. In dit hoofdstuk wordt eerst ingegaan op de veranderende betekenis van<br />
kennis en kennisontwikkeling in de huidige samenleving, op de nieuwe kennisbehoeften<br />
die dit voor maatschappij en burgers met zich brengt en op de implicaties van deze nieuwe<br />
behoeften voor leren en onderwijs (paragraaf 2.2).<br />
Deze ontwikkelingen hebben hun impact op de samenleving. Ook los ervan doen zich<br />
echter maatschappelijke veranderingen voor die voor leren en onderwijs eisen meebrengen.<br />
Het gaat om zeer uiteenlopende verschijnselen. Ze worden in wat hier volgt in twee<br />
categorieën ondergebracht. 4 Eerst worden de veranderingen geschetst die op de economie<br />
inwerken en die vanuit (vooral) sociaal-economische optiek tot nieuwe kennisbehoeften<br />
en eisen aan onderwijs en leren leiden (paragraaf 2.3); vervolgens veranderingen die<br />
(vooral) vanuit sociaal-cultureel gezichtspunt belangrijk zijn (paragraaf 2.4). De keus voor<br />
deze tweedeling hangt samen met het feit dat het beleidsdiscours over de kennissamenleving<br />
en het concrete beleid dat daaruit volgt, overwegend van deze invalshoeken uitgaat.<br />
5<br />
4 Het inmiddels klassieke schema van Idenburg (1971) noemt zes categorieën: economisch, sociaal, respectievelijk politiek<br />
systeem, bevolkingsfactor, wetenschap en techniek, en godsdienst of wereldbeschouwing.<br />
5 Zie onder meer de analyse van Doets & Westerhuis (2001) en Hake & Van der Kamp (2001) van het internationale en nationale<br />
kennisbeleid. Ook: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (2002b).<br />
18 <strong>Onderwijsraad</strong>, januari 2003
Change language