De toekomst van Defensie: Horizon 2030

België en het mirakel van de Europese defensie
een bijdrage aan een operatie gevraagd wordt voor de vaststelling komen
te staan dat ze er niet meer toe in staat is, zelfs als ze zou willen. Of
erger, bij gebrek aan gevechtsvliegtuigen kan ze onder sterke druk
komen te staan om grondtroepen in te zetten in een risicovolle situatie
waarin ze dat eigenlijk liever niet zou doen, als deelnemen aan een
operatie zich opdringt.
Veel ruimte tot verder afslanken is er
dus niet, omdat België al heel wat
capaciteiten afgestoten hééft – helaas
zonder inhoudelijk debat.
Deze bestaande en reeds beperkte
waaier aan capaciteiten nog verder
afbouwen, betekent kansen voor
defensiesamenwerking opgeven.
Veel ruimte tot verder afslanken is er dus niet, omdat België al heel wat
capaciteiten afgestoten hééft – helaas zonder inhoudelijk debat. Vandaag
resten enkel nog twee fregatten, te vervangen door evenveel nieuwe
schepen – twee is het absolute minimum om regelmatig aan operaties te
kunnen deelnemen. En 56 F16s, te vervangen door een kleiner aantal
nieuwe toestellen – hoeveel precies hangt mee af van de mate van
samenwerking met partners. De situatie van de landcomponent is minder
evident, mede omdat de politieke wil tot ontplooiing in als risicovol
beschouwde scenarios zeer klein is, ook al zijn de militaire zelf meer dan
bereid. Minstens moet een brigadestructuur behouden blijven, omwille
van de paraatstelling en de commando-expertise, en de capaciteit zowel
om zeer snel paracommando‘s (en special forces) te kunnen inzetten in
een crisis buiten Europa als om de mediane gemechaniseerde eenheden
bij te dragen die met name de NAVO ons vandaag vraagt in het kader
van het Readiness Action Plan en Artikel 5.
Deze bestaande en reeds beperkte waaier aan capaciteiten nog verder
afbouwen, betekent kansen voor defensiesamenwerking opgeven.
Omgekeerd kan alleen verregaande defensiesamenwerking België
toelaten deze waaier te behouden.
Een toekomstige capaciteit gevechtsvliegtuigen bijvoorbeeld kan net zo
verregaand geïntegreerd worden met een of meer partners als onze
marine met de Nederlandse. Dat wil zeggen de platformen (vliegtuigen of
schepen) kunnen nationaal blijven, met een Belgische vlag en een
Belgische crew. Maar alle ondersteunende taken (onderhoud, logistiek,
training, opleiding), de basissen en de commandostructuren kunnen ofwel
volledig gefusioneerd worden ofwel verdeeld tussen de partnerlanden,
zoals België nu instaat voor het onderhoud van alle mijnenvegers en
Nederland voor dat van alle fregatten. Dat gaat dus nog verder dat het
Kabinet Defensie en Ambtenarenzaken - vandeput.fgov.be