De toekomst van Defensie: Horizon 2030

“Heeft de Belgische maatschappij in 2030 behoefte aan een
defensieapparaat? Zo ja, wat moeten de sleutelopdrachten zijn?
Uitgaande van de huidige realiteit, in welke richting zou de Belgische
Defensie moeten evolueren?”
onderhouden en gebruikt worden en het personeel krijgsvaardig zijn om
efficiënt te blijven. Het is daar dat het schoentje zou kunnen wringen.
Meer doen met minder is op militair
vlak niet eenvoudig
Afrikaanse expertise
De Belgische expertise in Centraal-
Afrika overstijgt ruim het militaire domein.
De grondige kennis van de
Congolese, Rwandese en Burundese
realiteit blijft een interessante diplomatieke
hefboom
Het tweede scenario, dat minder middelen vergt, is dat van de keuzes en
het afstand doen. Meer doen met minder is op militair vlak niet eenvoudig.
Zoals overal zou een bepaalde efficiëntie gevonden kunnen worden om
beter en efficiënter te handelen, maar na de jaren van schaarste kunnen
we ons inbeelden dat deze inspanning al geleverd wordt. Wat van
primordiaal belang lijkt bij een onverbiddelijke vermindering van de
middelen is het ondanks alles behouden van een simultane
handelingscapaciteit van de drie componenten (lucht, zee, land). De
voorzorgsmaatregelen zullen ook gebruikelijk moeten zijn, met in het
achterhoofd dat een verloren expertise zeer moeilijk en tegen een hoge
kostprijs terug verkregen wordt. Ten slotte zouden de deugden of de
schaalvoordelen die door de samenwerkingen met de nabije partners op
het vlak van de marine of de luchtmacht gegenereerd zouden kunnen
worden, niet overschat moeten worden. De transactiekosten, een
symbolisch verlies van autonomie, of zelfs communautaire spanningen
zouden kunnen opduiken vanaf het moment dat deze of gene capaciteit op
het nationaal grondgebied geschrapt zou worden.
Afrikaanse expertise
De Belgische expertise in Centraal-Afrika overstijgt ruim het militaire
domein. De grondige kennis van de Congolese, Rwandese en Burundese
realiteit blijft een interessante diplomatieke hefboom die België in de
mogelijkheid stelt de Afrikaanse dossiers binnen de multilaterale
instellingen zoals de VN of de EU te dragen. De afname van de Belgische
aanwezigheid in het Afrika van de grote meren maakt de noodzaak voor
het leger om alert te zijn om reddingsoperaties te leiden van Europese
burgers die vast zitten in burgeroorlogen, zoals vroeger in Stanleyville,
Paulis of Kolwezi, minder dringend (zonder deze echter te laten
verdwijnen). Het is ook waar dat het vandaag een Petersbergtaak betreft
die gelijktijdig met enkele EU-partners geleid zou kunnen worden. Het idee
is hier dat een operatie die onder bescherming van de EU gevoerd wordt
elke verdenking van een neokoloniale interventie wegneemt. Desondanks
blijft de stabiliteit van Centraal-Afrika een doelstelling van de Belgische
Kabinet Defensie en Ambtenarenzaken - vandeput.fgov.be