Het hemd van het lijf

Hoofdstuk 2
Aard van de verzamelde
persoonsgegevens
Het hemd van het lijf
2.1 Relevante wet- en regelgeving
2.1.1 Gegevens van betrokken cliënten
Om hun wettelijke taken op het terrein van de Wet maatschappelijke
ondersteuning en de Jeugdwet naar behoren te kunnen vervullen, is
het nodig dat gemeenten gegevens verzamelen van burgers die een
beroep doen op die wettelijke regelingen. Alleen door onderzoek te
doen en daarbij gegevens te verzamelen is het immers mogelijk om
te bepalen of iemand in aanmerking komt voor gemeentelijke hulp
en zo ja, welke hulp dan is aangewezen.
Het verzamelen van persoonsgegevens is per definitie een inbreuk op
de persoonlijke levenssfeer. Artikel 10 van de Grondwet bepaalt dat de
persoonlijke levenssfeer van iedereen beschermt dient te worden en
alleen kan worden beperkt krachtens een wettelijke voorziening.
Artikel 8 van de Wet bescherming persoonsgegevens specificeert de
mogelijke grondslagen voor het verzamelen van persoonsgegevens.
In het geval van de gemeentelijke gegevensverwerking in het sociaal
domein zijn de onderdelen c en e van artikel 8 Wbp relevant.
Onderdeel c bepaalt dat verwerking van persoonsgegevens mogelijk
is voor de uitvoering van een wettelijke taak. In het kader van de gemeentelijke
gegevensverzameling in het sociaal domein, waar dit onderzoek
zich op richt, zijn die wettelijke taken verankerd in de Wet maatschappelijke
ondersteuning en in de Jeugdwet. Zowel in de Wmo als in de Jeugdwet
is de noodzaak om gegevens te verzamelen nadrukkelijk benoemd.
Onderdeel e van lid 8 van de Wbp maakt gegevensverzameling
mogelijk als dat nodig is voor een ‘goede vervulling van een
publiekrechtelijke taak’. Daarvan is in dit geval sprake 5 .
5
In het rapport ‘Verwerking van persoonsgegevens in het sociaal domein: de rol van toestemming’
dat de Autoriteit Persoonsgegevens in april 2016 heeft uitgebracht, stelt de Autoriteit
nadrukkelijk dat toestemming van de betrokkene in het geval van zorg op basis van de Wmo
of de Jeugdwet geen grondslag vormt voor het verzamelen van persoonsgegevens. In het
voorgaande hoofdstuk is daar al op gewezen. De betrokkene is immers afhankelijk van de
gemeente en er is geen sprake van een vrije afweging om wel of geen gegevens te verstrekken.
19