Het hemd van het lijf
Rapport-Het-hemd-van-het-lijf-jan.-2017
Rapport-Het-hemd-van-het-lijf-jan.-2017
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Het</strong> <strong>hemd</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>lijf</strong><br />
vaak nodig zijn om problemen in hun onderlinge samenhang uit te<br />
vragen. Bij enkelvoudige Wmo-aanvragen zal dat echter verhoudingsgewijs<br />
minder vaak voorkomen en is een brede uitvraag lang niet<br />
altijd aangewezen.<br />
Belangrijk in dit verband is wat de betrokken burger zelf wil. Nu is<br />
<strong>het</strong> vaak zo dat medewerkers diens instemming niet expliciet vragen<br />
bij de verbrede uitvraag. De gemeentelijke ombudsman vindt <strong>het</strong><br />
wenselijk om die instemming wel expliciet te vragen, bijvoorbeeld<br />
door in <strong>het</strong> intakegesprek aan de orde te stellen of er naast de<br />
concrete hulpvraag nog andere zaken zijn waar de burger zich<br />
zorgen over maakt en daar vervolgens alleen met diens uitdrukkelijke<br />
instemming nader op in te gaan.<br />
Met betrekking tot leefgebieden die niet samenhangen met de<br />
hulpvraag en/of waarop de betrokken burger niet uitdrukkelijk<br />
nader wenst in te gaan, dienen geen persoonsgegevens te worden<br />
vastgelegd. Niet alleen de gemeentelijke werkinstructies, maar ook<br />
de zelfredzaamheidsmatrix die medewerkers binnen <strong>het</strong> informatiesysteem<br />
MENS CENTRAAL er nu nog toe verplicht om alle<br />
leefgebieden in te vullen, dienen hiervoor ruimte te bieden. Nu is<br />
<strong>het</strong> zo dat medewerkers bij <strong>het</strong> niet uitvragen <strong>van</strong> een leefgebied<br />
noodgedwongen moeten scoren dat iemand op dat terrein volledig<br />
zelfredzaam is. Dat hoeft echter niet <strong>het</strong> geval te zijn. 13<br />
Tijdens de intakegesprekken bleek dat sommige medewerkers de<br />
rele<strong>van</strong>te persoonsgegevens verzamelen in de loop <strong>van</strong> een open<br />
gesprek met de betrokkene waarbij eerst de concrete hulpvraag<br />
wordt uitgediept. Anderen doen dat door een gestructureerde<br />
vragenlijst af te nemen, in een enkel geval zelfs voordat de hulpvraag<br />
<strong>van</strong> de cliënt zelf is besproken. Vooral meer ervaren medewerkers<br />
hanteren de eerstgenoemde manier <strong>van</strong> werken; een manier <strong>van</strong><br />
werken die ook minder weerstand oproept bij cliënten.<br />
13<br />
De Rekenkamer Amsterdam komt in haar in april 2016 uitgebrachte rapport ‘Privacy <strong>van</strong><br />
burgers met een hulpvraag’ voor wat betreft de gemeentelijke praktijk in <strong>het</strong> sociaal<br />
domein tot een zelfde conclusie: In de Amsterdamse werkinstructies voor medewerkers<br />
‘wordt aanbevolen om alle domeinen <strong>van</strong> de zelfredzaamheidsmatrix uit te vragen en te<br />
registreren, waaronder gegevens over <strong>het</strong> justitiële en gezondheidsverleden ..……. In onze ogen<br />
is dit de omgekeerde wereld. De Rekenkamer had op grond <strong>van</strong> de Wbp verwacht dat<br />
ambtenaren en professionals werden geïnstrueerd om terughoudend te zijn met <strong>het</strong><br />
vastleggen <strong>van</strong> (bijzondere) persoonsgegevens en tijdens <strong>het</strong> proces meerdere malen zouden<br />
33<br />
afwegen of gegevens nog noodzakelijk zijn voor de hulpverlening aan betrokkene’.