OOST-INDIË

1A 5
generaal van Geen tegen Boni ondernomen had, — hoe glansrijk
die uit een krijgskundig oogpunt ook eindigde — niet ten volle de
gewenschte resultaten opleverde. Wel weten wij, dat de fiere ko-
ningin van Boni hare hoofdstad verwoest zag en met hare rijksgroo-
ten naar het gebergte moest vluchten; doch daarom was Boni nog
niet tot onderwerping gebracht.
Het kostte heel wat moeite en tijd, voordat het tot het gewij-
zigde Bonggaaische tractaat toetrad, hetgeen eerst in het jaar 1838
geschiedde, en nog verliepen er acht jaren, voordat die zaak defini-
tief geëindigd was.
Was er onder deze omstandigheden wel veel heil van Boni's on-
derwerping te verwachten? Zou Boni, dat meer dan 150 jaren lang
de voornaamste Staat van Celebes geweest was, zich op den duur
kunnen vereenigen met een bondgenootschap, dat het ongeveer gelijk
met de andere Staten maakte; zou het goedschiks de Nederlandsch-
Tndische regeering als hoofd blijven erkennen?
Wel was de toestand toen min of meer bevredigend, doch hel
kon de aandacht der Nederlandsen-Indische regeering niet ontgaan,
dat de verwijdering meer en meer toenam, terwijl dientengevolge
de handel van Celebes van lieverlede zich van Makassar naar Sin-
gapoere begon te verplaatsen; tevens moest men aldra bespeuren,
dat op de westelijke kustplaatsen van Celebes de heerschzucht dei'
aldaar gevestigde Boniërs zich op bedenkelijke wijze begon te open-
baren, niettegenstaande het ernstig en herhaald protest van den
gouverneur van Celebes en Onderhoorigheden, zelfs van den gou-
verneur-generaal, die zich genoopt zag, zelf naar Makassar te gaan.
om de krisis zoo mogelijk tot een gewenschte oplossing' te brengen.
Daartoe begaf Rochussen zich in 1849 op reis; maar het mocht hem
niet gelukken, aan de bestaande spanning een einde te maken.
Genoemde landvoogd had bij zijn vertrek naar Batavia den gou-
verneur een eigenhandig geschreven Nota ter hand gesteld, waarin
hij zijn zienswijze betreffende de Bonische aangelegenheden had uit-
10