OOST-INDIË

268
anonyme courant-artikels. Wat .men vooral den auteur tot een
verwijt maakte was, dat hij met twee maten gemeten had
en de diensten, door de marine gedurende den Bandjerschen krijg
bewezen, niet naar behooren had gewaardeerd. Een en ander heeft
hem genoopt, kort na het verschijnen van bovengenoemd werk, een
tweede aan dit onderwerp te wijden l ), waarin hij alle bezwaren,
die men tegen zijn arbeid aanvoert, wederlegt en bij den onpartij-
digen lezer de overtuiging vestigt, dat hij zijn taak met nauwgezet-
heid vervuld heeft, zoodat men zijn werk gerustelijk kan raad-
plegen en daaraan een blijvende waarde mag toekennen.
Wij hebben gezien, hoe de toestand in Bandjermasin zoo onrust-
barend was geworden, dat de resident de noodzakelijkheid had in-
gezien om meer militaire macht aan te vragen. De overmoedigheid
was, onder anderen te Batang Balangan, zeer groot; aldaar had de
panghoeloe Abdoel Gani reeds in de missigit aan de saamgestroomde
menigte een geschrift voorgelezen, dat, voorzien van het zegel van
sultan Adam's broeder, in het bedehuis aangeplakt was en waarin
volzinnen voorkwamen als deze :
»Het volk van het Bandjersche rijk was gelijk een troep schapen.
De sultan geleek een tijger die de schapen mishandelt en verslindt.
In alle deelen van het rijk verflauwde het zuivere geloof" — dus
toen reeds de strekking om van deze quaestie een godsdienstoorlog
te maken, — »slechts in Benoea Lima werden de leerstellingen-van
het Islamisme behoorlijk nageleefd. Niet sultan Tamdjid lllah, maar
pangerang Hidayat en Soeria Mataram waren de beschermers van
het rechte geloof."
Het was intusschen meer en meer gebleken, dat de resident voor
een groot deel schuld had aan den treurigen stand van zaken, en
de kolonel der infanterie Andresen kwam den 29 8ten April te Band-
i) De Bandjerinasinache krijg- van 1859—1863, nader .toegelicht door W. A..
van Hees. Arnhem, D. A. Thieme, 186 7-