milliyetçilik

üye 25 ülkenin toplam GSMH’sinin %2-3’üne karşılık gelmektedir. Ayrıca Türkiye
önemli bir ticaret ortağı değildir. Gümrük Birliği’nin yürürlüğe girdiği 1996 yılından
beri Türkiye’yle yapılan ticaret, Avrupa Birliği’nin toplam dış ticaretinin %3’ünü
oluşturmaktadır. Türkiye’nin alacağı maddi yardımlarla Avrupa Birliği bütçesine ağır
bir yük getireceği iddiası da doğru değildir. Avrupa Birliği bütçesinin değişmeyeceği,
Türkiye’nin yeni üye olan Doğu Bloku ülkeleriyle aynı oranda yardım alacağı
varsayılsa bile bu yardım, birlik GSMH’sinin yaklaşık %0,2’sine karşılık gelecektir.
Kaldı ki Avrupa Birliği bütçesinin ve maddi yardımlara ilişkin kuralların değişmeyeceği
varsayımı da tartışmaya açıktır. Üye olduğu takdirde Avrupa Birliği bütçesinden
Türkiye’ye düşecek pay, büyük olasılıkla bugün üye olanlarınkinden çok daha düşük
olacaktır. Benzer bir durum, işgücü göçü açısından da geçerlidir. Türkiye’nin her şey
yolunda gitse bile 2015’ten önce üye olması beklenmemektedir. Buna birliğe yeni
üye olan Doğu Bloku ülkeleri vatandaşları için de geçerli olan yedi yıllık dolaşım
sınırlaması da eklendiğinde, 2022’den önce Türk işçilerinin Avrupa Birliği ülkelerinde
serbest dolaşımı söz konusu değildir. Bu aşamada Türkiye’den gelmesi beklenen
göçmen sayısı farklı hesaplamalara göre 0,5 ila 4,4 milyon arasında değişmektedir.
4,4 milyon göçmenin geleceği varsayılsa bile, bu rakam o tarihte 28 üyeden oluşacak
olan birliğin toplam nüfusunun ancak %0,7’sine denk gelecektir (ekonomik veriler için
bkz. Barysch 2005, 39-40; Independent Commission on Turkey 2004, 36-41). Ayrıca
2022 yılında, Avrupa işgücü piyasasının ne durumda olacağı belli değildir; işgücü
açığının kapatılması için Türk işçilerine ihtiyaç duyulması da ihtimal dahilindedir.
Türkiye’nin enerji transit yolları üzerinde bulunması, geniş su kaynaklarına sahip
olması da Avrupa Birliği ekonomisi açısından ekstra avantajlar yaratabilir (Barysch
2005, 40).
Türkiye’nin üyeliğine karşı geliştirilen jeostratejik tezler için de durum farklı değildir.
Bunlardan en zayıf olanı, Türkiye’nin coğrafi açıdan ‘Avrupalı’ olmadığıdır. Bu tez,
Soğuk Savaş döneminde, Türkiye NATO, OECD gibi kuruluşlara üye olurken ya
da Türkiye’ye adaylık statüsü verilirken hiç gündeme getirilmemiş, bir anlamda
Türkiye’nin Avrupalılığı onaylanmıştır. Zaten Türkiye’nin en büyük kenti olan
İstanbul’un bir bölümü ‘Avrupa’dadır; ülke nüfusunun %11’i de yine ‘Avrupa’da
yaşamaktadır. Hem Türkiye coğrafi açıdan uygun değilse, Kıbrıs ve Malta nasıl
uygundur? Üye ülkelerin parçası olarak Avrupa Birliği’nde yer alan Kanarya Adaları
ya da Karayip Denizi’ndeki Hollanda Antilleri coğrafi açıdan ne ölçüde Avrupalıdır
(Tarifa ve Adams 2007, 58-9; Le Gloannec 2006, 264; Pagden 2002, 45-6; Strauss-Kahn
2004)? Türkiye’nin Avrupa karar-alma mekanizmalarını bloke etme kapasitesine
sahip olduğu iddiası da doğru değildir. Avrupa Parlamentosu’nda oylar genelde
milli çıkarlara göre değil, partilerin ideolojik çizgilerine göre verilmektedir. Avrupa
Konseyi’nde yüksek nüfuslu üyelerin egemenliğini sınırlayan bir oy verme sistemi
vardır. Kaldı ki dış politika, güvenlik gibi alanlarda kararlar oybirliği ile alınmaktadır.
Bu nedenle herhangi bir ülkenin kendi çıkarlarını birliğe dayatması mümkün değildir
(Müftüler-Bac 2002, 84; Independent Commission on Turkey 2004, 24).
62