tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
122<br />
Sağlık Bakanlığı, Türkiye<br />
C. ANAFİLAKSİ<br />
Bkz. TC. Sağlık Bakanlığı Birinci Basamağa Yönelik Tanı ve Tedavi Rehberleri, 2003, syf. 151<br />
D. KONVÜLSİYONLAR<br />
Tanım<br />
Nöbet santral sinir sisteminde bir grup nöronun anormal deşarjına bağlı olarak ortaya çıkan ani,<br />
geçici bilinç ve/veya davranış değişikliğidir. Konvülsiyon motor hareketlerin eşlik ettiği nöbet şeklidir.<br />
Nöbetler parsiyel başlangıçlı ve primer jeneralize olmak üzere iki ana gruba ayrılır.<br />
Nedenler<br />
Okul çağındaki çocuklarda konvülsiyonun etyolojisinde daha çok şu durumlar söz konusu<br />
olabilir:<br />
• Enfeksiyonlar: Menenjit, ensefalit, aşı sonrası, enfeksiyon sonrası konvülsiyonlar<br />
• Travma: Kontüzyon, subdural, epidural hematom<br />
• Damarsal nedenler: Hipertansiyon, arter tıkanmaları, dura veni trombozu<br />
• Zehirlenmeler: İlaçlar, çevresel toksinler<br />
• Metabolik nedenler: Hipokalsemi, hipomagnezemi, elektrolit dengesizliği, hipoglisemi, üremi,<br />
kalıtsal metabolik hastalıklar<br />
• Febril konvülsiyon: Seyrek olarak 8 – 10 yaşa kadar yineleyebilir<br />
• Hipoksi<br />
• Kafa içi yer kaplayan lezyon (apse, tümör)<br />
• Santral sinir sisteminin gelişim anomalileri<br />
• Nedeni gösterilemeyenler<br />
Tanı<br />
Öykü<br />
Doktorların çoğu zaman nöbeti görme şansı olmaz ve tanının öykü ile konması gerekir;<br />
• Öncelikle geçirilen atağın nöbet mi yoksa nöbete benzeyen başka bir olay mı (epileptiform<br />
olmayan paroksismal olay) olduğu anlaşılmalıdır. Nöbetin klinik davranışı, süresi, nöbet sonrası<br />
dönemde ortaya çıkan nörolojik değişiklikler (konuşamama, kuvvet kaybı, konfüzyon), nöbete<br />
eşlik eden belirtiler (ateş, enfeksiyon), kafa travması, aşı uygulaması, zehirlenme, hayvan<br />
ile temas, bilinç düzeyi ve kişilik değişikliği, daha önce geçirilmiş ateşli ya da ateşsiz nöbet<br />
sorgulanmalıdır. Tedavi altındaki epilepsi hastalarında düzenli ilaç kullanılmaması da nöbete<br />
neden olabilir.<br />
• Özgeçmişte prenatal, natal ve postnatal öyküdeki özellikler (prematürite, zor doğum, neonatal<br />
hipoglisemi, hiperbilirübinemi, gelişim basamakları), kronik hastalık ve kullanılan ilaçlar<br />
sorulmalıdır.<br />
• Soygeçmişte ailede febril konvülsiyon, epilepsi öyküsü ve diğer nörolojik hastalıklar<br />
sorulmalıdır.<br />
Klinik Bulgular<br />
Geçirilen havalenin tipine bağlı olarak değişmekle birlikte, yere yığılma, gözlerin yukarı kayması,<br />
ağızdan köpük gelmesi, vücudun sertleşmesi ve bunu izleyen ani istemsiz kasılmalardır. En ciddi konvülsiyon<br />
tiplerinde solunum güçlüğü ve dudaklarda morarma bu tabloya eşlik edebilir.<br />
Kasılma olmaksızın ‘dalma’ şeklinde havaleler olabilir. Çocuk oynarken veya televizyon izlerken<br />
tek bir noktaya bakabilir, etraftan gelen uyarılara yanıt vermeyebilir. Havalesi bitince hiç bir şey olmamış<br />
gibi oyununa devam edebilir.<br />
Fizik Muayene<br />
Nöbetle gelen hastada fizik muayenede özellikle dikkat edilmesi gereken durumlar Tablo 1.D-1’de<br />
görülmektedir.<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü
Change language