tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
212<br />
Sağlık Bakanlığı, Türkiye<br />
• Hastanın genel durumu bronkodilatörü soluyarak almaya uygun değilse adrenalin (0,01 mg/kg/<br />
doz, maks. 0,50mg İM veya SC) ile tedaviye başlanabilir.<br />
• Orta şiddette atak geçiren çocuklarda bronkodilatör yanıtı iyi ise ve bu yanıt minimum 2 saat<br />
devam ediyorsa acil sevke gerek olmayabilir, ancak bu durumda hastanın hekimine danışarak<br />
sistemik steroid başlanması gerekebilir.<br />
• Sevk edilen her hasta hakkında gönderildiği hekime yazılı bilgi verilmelidir. Burada hastanın<br />
görüldüğündeki ve tedavi sonrasındaki klinik özellikleri, PEF değeri ve uygulanan tedavi<br />
ayrıntıları bulunmalıdır.<br />
• Okul hekimleri ağır atak geçiren çocukların yanı sıra;<br />
- Sık atak geçiren,<br />
- Acil başvurusu ve hastaneye yatma gerektiren,<br />
- Egzersiz kısıtlılığı olan,<br />
- Astım belirtileri okul başarısını etkileyen her hastanın kronik astım tedavisi gözden geçirmeli<br />
ya da hastayı sevk etmelidir.<br />
Okula Yönelik Öneriler<br />
• Okul hekimi, okul ortamının astımlı çocukları rahatsız etmeyecek biçimde düzenlenmesinde<br />
katkı sağlamalıdır. Ortamda yoğun kokuların (boya, vernik, duman gibi), allerjenlerin (ev tozu<br />
akarı, küf mantarı, hamamböceği, hayvan) bulunmaması, tozun azaltılması ve ortamların uygun<br />
havalanması yönünde önlemler aldırmalıdır. Astımlı çocuğun olduğu sınıflarda toza neden olan<br />
tebeşir kullanılmamalı, yerine toz bırakmayan tebeşir veya keçeli kalem seçilmelidir.<br />
• Astım atağı tedavisinde acil gereksinim duyacağı tüm ilaçları (salbutamol veya terbütalin inhaler,<br />
adrenalin, oral kortikosteroid), araçları (aracı tüp, PEFmetre, enjektör) okul <strong>sağlık</strong> biriminde<br />
bulundurmalıdır.<br />
• Astımlı çocukların okuldaki tüm etkinliklere katılımının sağlanması astım tedavisinin amacıdır.<br />
Bu çocuklarda herhangi bir egzersiz kısıtlamasına da gerek yoktur. Kronik tedavinin her astımlıda<br />
egzersiz ile oluşan yakınmaları ortadan kaldırması beklenir. Ancak bu sağlanamadığında astımlı<br />
çocuklara beden eğitimi dersi öncesi bronkodilatör verilmesi uygun olur. Bu uygulamada okul<br />
hekimi veya hemşiresi görev alabilir. Ancak bu konuda en iyi yaklaşım çocuğun bu beceriyi<br />
kendisinin kazanmasıdır.<br />
• Astımlı çocuklar ve aileleri ile okul yılı başında bir araya gelerek tedavi, beklenti ve olası sorunları<br />
tartışmalıdır. Hastalar hakkında bilgi içeren basit ve pratik bir kayıt sitemi oluşturmalıdır. Burada<br />
hastalık ve tedavisi ile ilgili bilgiler yanında aile ve hastanın hekimi ile hızla temasa geçilmesini<br />
sağlayacak gerekli bilgiler de yer almalıdır.<br />
• Okul hekimi, hemşiresini PEFmetre, inhale ilaç ve aracı tüp kullanma konusunda eğitmelidir.<br />
Bir hemşirenin bulunmadığı durumlarda öğretmenlerden bir veya bir kaçına bu eğitim<br />
verilmelidir.<br />
• Öğrenciler arasında orta veya ağır astımlıların veya genel durumu hızla bozulan astımlıların<br />
olması durumunda okulda nebülizer ve oksijen tedavisi verecek sistemin oluşturulması gerekir.<br />
• Astımın hastalarda anksiyete oluşturabileceğini ve/veya çevre baskısına neden olabileceğini<br />
göz önünde tutarak hasta ve çevresine (aile, arkadaşlar ve öğretmeler) gerekli bilgi ve eğitim<br />
kazandırılmalıdır.<br />
• Okul hekimi ve hemşiresi çocukların hekimlerinden ve ailelerinden gelen bilgiler doğrultusunda,<br />
tedavilerini uygun şekilde kullanmasına destek olabilirler.<br />
• Yineleyen akciğer belirtileri olan çocuklarda astım olasılığını dikkate alarak gerekli tetkik ve<br />
tedavi konusunda katkıda veya yönlendirmede bulunmalıdır.<br />
• Akciğer sağlığının ayrılmaz bir parçası olan etkin ve edilgin sigara içimi konusunda eğitim ve<br />
bilgilendirme toplantıları düzenleyebilir.<br />
Kaynaklar<br />
1. Adkinson NF, Yunginger JW, Busse WW, Bochner BS, Holgate ST, Simons FER. Middleton’s Allergy: Principles and Practice,<br />
6. baskı Mosby, Inc., Philadelphia, Pennsylvania, 2003<br />
2. Pocket guide for asthma management and prevention. Global Initiative for Asthma (GINA). NIH, 2006. www.ginasthma.com<br />
Online erişim tarihi: 08.09.2007<br />
3. Toraks Derneği Ulusal Astım Tanı ve Tedavi Rehberi, Istanbul, 2000. www.toraks.org.tr Online erişim tarihi: 08.09.2007<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı<br />
T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü
Change language