tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde

More documents

Recommendations

Info

T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı 1. 2. 3. 4. 5. • Meme ucunda çukurlaşma • Meme ucundan kanlı akıntı • Meme ucu renginde değişiklik • Memeye komşu lenf bezlerinde büyüme • Üst kolda anormal şişlik 3. Sırt üstü yatma 4. Doğru bölgeyi muayene etme 5. Elle muayenede 3 teknikten birini kullanma: • Sirküler teknik • Vertikal çizgiler halinde • Işın tarzında 6. Meme ucunu baş ve işaret parmağı arasında hafifçe sıkarak akıntıyı kontrol etme. 7. Sırt üstü yatarken koltuk altını derinlemesine elle muayene etme. Kaynaklar Bachman JW. Breast problems. Prim Care 1988; 15: 643-664. Bower R, Bell M, Ternberg J. Management of breast lesions in children and adolescents. J. Pediatr Surg 1976; 3:337. Dewhurst J.Breast disorders in children and adolescents. Pediatr Clin North Am 1981; 28:287. Neistein LS. Adolescent Health Care, Scrotal Disorders, chp 28, Williams & Wilkons, Baltimore, 1996. Strasburger VC. Adolescent Medicine, Adolescent sexuality and health related problems, chp 5, Lippincott- Raven, Philadelphia, 1998. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü 175
176 Sağlık Bakanlığı, Türkiye D. JİNEKOLOJİK SORUNLAR D.1 HİMEN ANOMALİLERİ En önemli anomali imperfore himen olup 1/1000 sıklıkta görülür. Ailesel yatkınlık bildirilmiştir. Yenidoğan muayenesinde belirlenmediği durumlarda tipik başvuru pelvik ağrı şeklindedir. Ağrının siklik tanımlanması, menarşın olmaması, muayenede introitus vajinada dışarıya doğru bombeleşen mavimsi renkli membranın gözlenmesi tanı koydurur. Menstrüasyon kanının açık olmayan himen zarı gerisinde birikmesi sonucu tüm vajeni hatta ileri olgularda uterus boşluğu ve tüplerin de menstrüasyon kanıyla dolarak kitle ile başvuru da görülmektedir. Tedavisi himenin eksizyonudur. D.2 HEMATOMLAR Sıklıkla travmaya ikincil gelişirler. Ancak cinsel taciz açısından ergen mutlaka incelenmelidir. Gözlemde büyüme göstermeyen hematomlarda soğuk uygulama, ilerleyen olgularda ise cerrahi girişim gereklidir. D.3 FOLLİKÜLİTİS Kendiliğinden gelişebileceği gibi tüy dökücü krem veya traşlama sonrası görülmektedir. Olgular irritasyon, duyarlılık ve kaşıntı ile başvuracağı gibi belirtisiz de olabilir. Fizik muayenede kıl dibinden gelişen bir veya daha fazla püstül izlenmesi tanı koydurur. En sık etken Stafilokokkus Aureus’dur. Tedavi edilmeyen yaygın olgularda bulantı, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve ateş gibi sistemik belirtiler de izlenebilir. Tedavisinde Povidon iodin içeren oturma banyoları (günde 1-2 kez), ağızdan antibiotikler (Eritromisin, Sefalosporin ya da Tetrasiklin 10-14 gün süreyle) ve antienflamatuar ajanlar önerilir. D.4 AMENORE Menstruasyon kanamasının olmamasıdır. Birincil ve ikincil amenore şeklinde olabilir. Birincil Amenore: Pubertal gelişimi başlamamış olanlarda 14 yaşa kadar, pubertal gelişimi başlamış olanlarda 16 yaşa kadar menstrüasyon olmamasıdır. İkincil Amenore: 6 ay üst üste adet görmeme, menarştan 18 ay sonra, düzenli adetten 6 ay sonra ve oligomenore durumunda ardışık 3 adet döneminde menstrüasyon olmamasıdır. Nedenler 1.Geçikmiş puberte ile birlikte amenore: Gecikmiş puberte, pubertenin başlama yaşının ortalama değerlerden 2 standard sapma geri olmasıdır. Gecikmiş pubertede 13,5 yaşında göğüs gelişimi başlamamış, 14 yaşında pubik tüylenme yoktur, 16 yaşında menstrüasyon yoktur ve telarş ile menarş arasında 5 yıldan daha fazla zaman geçmiştir. 2. Normal puberte ile birlikte amenore: Hiperandrojenizm, hipotalamik-hipofizer-overyel aksın immatüretisi, gebelik ve emzirme, yeme bozuklukları (Anoreksia Nevroza, Bulimia Nevroza, Obezite), ağır fiziksel egzersiz nedenler arasındadır. 3. Genital yol anomalileri ile olan amenoreler: • Amenore, embriyonik müllerien sistemden orjin alan yapıların anormal gelişimi • Embriyonik erkek gonadları Müllerien baskılama ürünleri salgılarlar. • Müllerien sistem yapıları, vajenin 2/3 üst kısmı, uterus, fallop tüplerinden oluşmaktadır. Tanı ve Okula Yönelik Öneriler Okul <strong>sağlık</strong> biriminde birincil ve ikincil amenore tanısı kriterlerine uyan öğrencilerin, adolesan, çocuk endokrin ya da kadın hastalıkları ve doğum bölümlerine ileri sevki uygundur. Öğrenciler amenore konusunda bilgilendirilmeli, sorun olduğunu düşünen gençlerin okul <strong>sağlık</strong> birimine başvurması belirtilmelidir. Bu konuda endişesi olan ancak sorunu olmayan gençlere psikolojik danışmanlık verilmelidir. 1. 2. 3. 4. 5. Kaynaklar Blythe M. Common menstrüel problems, amenorrhea and oligomenorrhea. In: Adolescent Health Update. Elk Grove Village, Illınois: American Academy of Pediatrics, 1991. Neistein LS. Adolescent Health Care, Scrotal Disorders, chp 28, Williams & Wilkons, Baltimore, 1996. Polaneczky MM, Slap GB. Menstruel disorders in the adolescent: amonerrhea. Pediatr Rev 1992; 13:43. Speroff L, Glass RH, Kase NG. Amonerrhea.In: Clinical gynecologic endocrinology and infertility. 4th edit, Baltimore, Williams & Wilkins, 1989. Strasburger VC. Adolescent Medicine, Adolescent sexuality and health related problems, chp 5, Lippincott- Raven, Philadelphia, 1998. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinde Okul Sağlığı Kitabı T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü
Page 2 and 3:
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAĞLIK Hİ
Page 4 and 5:
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAĞLIK Hİ
Page 6 and 7:
Prof. Dr. M. Umut AKYOL Hacettepe
Page 8 and 9:
Uzm. Dr. Nazan YARDIM Refik Saydam
Page 10 and 11:
Dr. Derya BAYTOK Barış Sitesi Sa
Page 12 and 13:
Değerli Meslektaşlarım; ÖNSÖZ
Page 14 and 15:
Sevgili Meslektaşlarım, SUNUŞ D
Page 16 and 17:
TEŞEKKÜR Sağlık Hizmetlerinde O
Page 18 and 19:
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ............
Page 20 and 21:
BÖLÜM: II - SAĞLIK SORUNLARINA Y
Page 22 and 23:
D. Kronik Böbrek Yetmezliği .....
Page 24 and 25:
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149: T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Height-for-age GIRLS 5 to 19 years
Page 288 and 289:
Year: Month Month L M S SD -3 SD -2
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
BMI-for-age GIRLS 5 to 19 years (z-
Page 294 and 295:
Year: Month Month L M S -3 SD -2 SD
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
show all

tc sağlık bakanlığı sağlık hizmetlerinde

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?